Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

Ο υλισμός και ο ιδεαλισμός στην αρχαία Ελλάδα Ε μέρος

Κατά την ελληνιστική εποχή,η ανάπτυξη της οικονομίας,η αύξηση των επιστημονικών γνώσεων στα ελληνικά κυρίως κράτη,η ανάπτυξη των εκπολιτιστικών σχέσεων μεταξύ των λαών ανατολής και δύσης,η διάδοση επιστημονικών και φιλοσοφικών γνώσεων  συνέβαλλαν στην ανάπτυξη της υλιστικής φιλοσοφίας ,στην Ελλάδα και στη διάδοση της.


Επίκουρος.Υποστήριξε τον ατομιστικό υλισμό του Δημόκριτου με ορισμένες τροποποιήσεις.
Τα άτομα έχουν διάφορες μορφές.Έτσι εξηγείται η ποικιλομορφία των διάφορων υλικών πραγμάτων.
Τα άτομα έχουν σχήμα,βάρος και μέγεθος.Η κίνηση των ατόμων καθορίζεται από το  βάρος τους.
Στην κίνηση τους ,μπορούν να παρεκκλίνουν αυτόματα από την ευθεία τροχιά τους.
Τα διάφορα σύνθετα υλικά πράγματα σχηματίζονται με τις συνθέσεις των ατόμων και διαλύονται με τους διαχωρισμούς τους.
Τα σώματα που αποτελούνται από άτομα έχουν επίσης,χρώμα,γεύση κι άλλες ιδιότητες που οι άνθρωποι τις αντιλαμβάνονται.
Βλέπουμε ότι Δημόκριτος και Επίκουρος συμφωνούν στην έννοια της ύλης.
Η ύλη δεν είναι συνεχής,αδιάκοπη και γεωμετρική αλλά αποτελείται από μικροσκοπικά σωματίδια που δεν χωρίζονται άλλο [άτομα].
Εξηγούν και ο δύο την αλλαγή των διάφορων σύνθετων υλικών πραγμάτων με μηχανικούς συνδυασμούς των ατόμων.
Ερμηνεύουν την κίνηση από τα ίδια τα υλικά άτομα και καταπολεμούν την άποψη για την θεϊκή κινητήρια δύναμη του κόσμου.
Η θεωρία,κιόλας,του Επίκουρου για την παρέκκλιση των ατόμων από εσωτερική δύναμη ,ανοίγει τον δρόμο για έρευνα της εσωτερικής κατάστασης των υλικών σωμάτων.
Πρέπει να γνωρίζουμε τη φύση και να πειθαρχούμε σ αυτή.Πειθαρχούμε σ αυτή όταν εκπληρώνουμε τις επιθυμίες μας,που δεν βλάπτουν.
Ο Επίκουρος μας οδηγεί στον ελεύθερο έλεγχο και στην ελεύθερη εκτίμηση της σημασίας των νόμων της φύσης.Στην αναγνώριση και στην ελεύθερη χρησιμοποίηση τους.
Έτσι καταπολεμά την μοιρολατρική πλευρά της αντίληψης για τους νόμους της φύσης.
Διδάσκει ότι οι θεοί κατοικούν στα μετακόσμια,διάγοντας βίο αμέριμνο,μακάριο  χωρίς να έχουν καμία σχέση με τον υλικό κόσμο.Ακολουθεί δηλαδή έναν σκεπασμένο αθεϊσμό.
Υποστηρίζει ότι τα οργανικά όντα προήλθαν από την ανόργανη ύλη.
Ο Επίκουρος απέκρουσε κάθε αμφιβολία για την δυνατότητα της γνώσης.Στο ζήτημα της πηγής της γνώσης είναι αισθησιοκράτης υλιστής.Οι αισθήσεις είναι το μόνο ασφαλές κριτήριο της αληθινής γνώσης.Η λογική στηρίζεται στην επαγωγή,στην γενίκευση.
Υποστήριζε την θεωρία του Δημόκριτου,περί ''απορροών'' και ''προτύπων''.
Οι παραστάσεις αποχωρίζονται από την επιφάνεια των σωμάτων και επενεργούν στις αισθήσεις.
Προσπαθεί να απαλλάξει τους ανθρώπους από την τελεολογική και θεολογική ερμηνεία της φύσης.
Τα φυσικά φαινόμενα διέπονται από νόμους της φύσης.
Οι άνθρωποι πρέπει να αδιαφορούν για τους θεούς και να καταφρονούν τον θάνατο.Να επιδιώκουν τον ευχάριστο βίο.Ευχάριστο βίο δεν εννοούσε τις σωματικές ηδονές,απολαύσεις ποτών κλπ  αλλά την ηδονή εκείνη που ούτε το σώμα πονάει,ούτε η ψυχή αγωνιά.
Αρχή όλων είναι η φρόνηση που είναι το μέγιστο αγαθό.


Κατόπιν εμφανίζονται νέες παραλλαγές της ιδεαλιστικής φιλοσοφίας.
Στην κρίση της δουλοκτητικής κοινωνίας ,αναπτύσσεται ο σκεπτικισμός[Πύρρων].
Διδάσκουν ότι οι ιδέες μας δεν είναι ούτε αληθινές ,ούτε ψεύτικες.Δεν υπάρχει απόλυτη αλήθεια.
Γι αυτό δεν πρέπει να έχουμε καμία πεποίθηση και να απέχουμε από κάθε κρίση.

Η Στωική φιλοσοφία [Ζήνων].Οι στωικοί θεωρούν τον κόσμο ενιαίο και διαποτισμένο από το πυρόγενές πνεύμα.
Τα φυσικά πράγματα μεταβάλλονται από τη μία κατάσταση στην άλλη.Θεωρούν όμως τον κόσμο ,κατευθυνόμενο από το τελειότατο ον με σκοπιμότητα.
Στην θεωρία της γνώσης,παρουσιάζουν κάποιες υλιστικές τάσεις.Θεωρούν τις παραστάσεις σαν εικόνες που προκάλεσαν τα εξωτερικά πράγματα στην ψυχή.Αργότερα κι αυτές οι τάσεις υποχώρησαν.
Οι στωικοί υποστήριζαν ότι τα διάφορα όντα υποτάσσονται στο πεπρωμένο.


      

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ουσία και αντικείμενο της μαρξιστικής φιλοσοφίας

 του Παναγιώτη Γαβάνα Ένα από τα βασικά ζητήματα που είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστεί στην αρχή αυτής της σειράς άρθρων που παρουσιάζουμε ανα...