Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019

ΕΦ’ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ: Περί φιλοσοφίας, επιστήμης και αθεΐας

Από το blog Η ΑΘΕΪΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΕΤΗ



Η ανάρτηση αυτή έχει διευκρινιστική σκοπιμότητα. Επικεντρώνεται σε λέξεις και νοήματα που όλοι χρησιμοποιούμε, όμως διαφορετικά αντιλαμβάνεται ο καθένας. Ένας λόγος που συχνά δυο συνομιλητές δυσκολεύονται να συνεννοηθούν και συχνά διαφωνούν φτάνοντας ένα βήμα πριν την σκληρή αντιπαράθεση είναι επειδή λέξεις που λέει ο ένας, διαφορετικά τις αντιλαμβάνεται ο άλλος. Η γλώσσα δεν έχει μαγικές ιδιότητες, ούτε μαγικό προσανατολισμό. Η γλώσσα είναι μια «σύμβαση» που οι συνομιλητές πρέπει απόλυτα να συμφωνούν με αυτήν, ώστε με τις λέξεις που χρησιμοποιούν και με τα νοήματα που πρέπει να μεταδώσουν να δίνουμε στον συνομιλητή μας την γνώμη που σχηματίσαμε στο κεφάλι μας. Εν ολίγοις δηλαδή, πρέπει να δίνουμε μεγαλύτερο βάρος στη νοηματική σαφήνεια των λέξεων, όπως τόνιζε και ο Επίκουρος. Μόνο τότε μπορούμε και να συνεννοηθούμε ή να εκφράσουμε τις αντιθέσεις μας. Διαφορετικά υπάρχει περίπτωση να λέμε τα ίδια και να μην συμφωνούμε ή ακόμα να διαφωνούμε, χωρίς να αντιλαμβάνεται ο καθένας τι μας διαφοροποιεί. Τέτοιες λέξεις είναι η αλήθεια, η απόδειξη, η επιστήμη, ο νους, η ψυχή, η συνείδηση, η μάζα, η ενέργεια, η ύλη, ο χώρος, ο χρόνος, το κενό, το υποκειμενικό, το αντικειμενικό, η τύχη, η τυχαιότητα και πολλές άλλες, τόσο κοινές και πολυσυζητημένες λέξεις, που δυστυχώς δεν καταφέραμε κοινώς να εννοήσουμε!


Στην πορεία του το blog ανέδειξε ποικίλους δρόμους που όλοι τους οδηγούν στην αλήθεια ή αυτό που με μια λέξη λέμε «πραγματικότητα». Η πραγματικότητα είναι μια. Εννοιολογικά αποκλείεται οτιδήποτε αρνείται αυτή την αλήθεια, διαφορετικά  αυτό που αναφερόμαστε δεν θα λεγόταν πραγματικότητα. Θα λεγόταν κάπως αλλιώς, όπως μεταφυσική, ιδεαλισμός, παραισθήσεις ή ψευδαισθήσεις του νου. Όλα αυτά δεν αφορούν την πραγματικότητα και τον κόσμο μας. Θα μου πείτε ότι και αυτά μπορεί να είναι πραγματικά, να υπάρχουν. Φυσικά και υπάρχουν, όμως δεν είναι πρωταρχικές ουσίες, όπως η ύλη, αλλά δευτερεύουσες που γεννιούνται δευτερογενώς από τον εγκέφαλο που παρεμπιπτόντως είναι υλικός, μπορεί να αφορά μια διεργασία, να είναι συναίσθημα, κατάσταση και πολλά άλλα. Το αποτέλεσμα αφορά μια κατάσταση που γεννήθηκε από κάποιο αίτιο. Ανάμεσα στο αίτιο και το αποτέλεσμα υπάρχει μια χρονική διάρκεια. Ούτε το αποτέλεσμα δεν γεννά το αίτιο που το προκαλεί, άσχετα αν αυτό, σαν αίτιο, θα προκαλέσει ένα διαφορετικό αποτέλεσμα. Ένα όργανο παράγει μουσική. Θα ήταν παράλογο να πούμε ότι η μουσική παράγει όργανα. Μια νότα παράγεται από μια κιθάρα, όμως ποτέ μια νότα δεν δημιούργησε καμιά κιθάρα! Αναζητώντας την αλήθεια στη φιλοσοφία αναζητούμε το πρωταρχικό, αυτό που βρίσκεται δηλαδή σε χρονική προτεραιότητα. Για παράδειγμα, ένας πιστός μπορεί «να δει» θεούς, αγγέλους, διαβόλους και χωρίς γνώσεις φυσικής να παρανοήσει πολλά άλλα φυσικά γεγονότα που θα τα δεχτεί σαν πραγματικά και θα τα αποδώσει όπου φανταστεί ή όπου του αρέσει. Η πίστη πάντα στηρίζεται σε νοητικά συμπεράσματα και όχι σε αποτελέσματα που μπορούν να επιβεβαιωθούν πειραματικά όσες φορές και να γίνουν. Τέτοιες οι διαφορές της επιστήμης από την θρησκεία ή του Υλισμού από τον Ιδεαλισμό. Το έχω πει και άλλη φορά: η αθεΐα δεν είναι φιλοσοφικό σύστημα, αλλά γνώση που βοηθάει να απορρίψουμε τα μεταφυσικά σκουπίδια του νου. Να, μια χρήση της, που δεν αφορά μόνο τους θεούς. Το μόνο που απαιτείται είναι λίγη γνώση φιλοσοφίας και αρκετές γνώσεις φυσικής προκειμένου να απορρίψουμε ό,τι δεν υφίσταται πραγματικά και να δεχτούμε ό,τι είναι υπαρκτό και πραγματικό και συνακόλουθα να καταλήξουμε σε συμπεράσματα ώστε να απορρίψουμε τι δεν συνάδει με την λογική, την εμπειρία και την μέχρι τώρα αποκτηθείσα επιστημονική γνώση. Οι κεραυνοί δεν ρίχνονται από το θεό, οι σεισμοί δεν οφείλονται στις αμαρτίες των ανθρώπων και η συμπεριφορά σου δεν μπορεί να σε ανταμείψει μετά θάνατο, ούτε να σε τιμωρήσει. Τα φαινόμενα έχουν μια φυσική εξήγηση και με το θάνατο η ύπαρξη αδρανοποιείται, αναλαμβάνεται από τα σκουλήκια και τα μικρόβια. Η συνείδηση παύει να υπάρχει αφού ο εγκέφαλος αποσυντίθεται σε ό,τι τον συνέθεσε και τον έβαλε σε λειτουργία.


Τώρα, ας κατηγοριοποιήσουμε αυτά που είπαμε πιο πάνω.
Η αποδοχή των φαινομένων και η απόρριψη των ιδεών γίνεται με την γνώση και την φιλοσοφία, αρκεί η γνώση να είναι επιστημονική και η φιλοσοφία υλιστική.
Η επιστήμη μελετά το σύνολο των φαινομένων της ύλης που βρίσκονται σε σχέση με την κίνηση και τις διάφορες μετατροπές της, των μορφών της δηλαδή.
Φιλοσοφία είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να ανακαλύψει την αλήθεια των όντων, αυτών που υπάρχουν δηλαδή, και των φαινομένων της πραγματικότητας.
Αλήθεια είναι αυτό που μέχρι στιγμής έχει αποδειχτεί επιστημονικά από την εμπειρία της ζωής. Γι αυτό και είναι σχετική και ιστορικά καθορισμένη.
Η επιστήμη και η φιλοσοφία πρέπει να συνδέονται και η μια να στηρίζει την άλλη. Αν ανάμεσα τους χαθεί αυτή η σχέση τότε σημαίνει ότι η μια από τις δυο διατυπώνεται  λανθασμένα. Η φιλοσοφία, που μπορεί αυτό να το κάνει καλύτερα, είναι ο Επιστημονικός Υλισμός.

Ο Επιστημονικός Υλισμός απαλλαγμένος από τη μεταφυσική, γίνεται αναγκαιότητα για τις φυσικές επιστήμες και το χρηστικότερο μέσον για τη διερεύνησή της.

Η αθεΐα είναι συμπέρασμα. Οι πεποιθήσεις μας συνάγονται επιστημονικά. Πιστεύουμε ότι δεν υφίστανται οντότητες που δεν μπορούν να αποδειχτούν επιστημονικά ή να στηριχτούν φιλοσοφικά.
Άρα η Αθεΐα δεν βρίσκεται σε χρονική προτεραιότητα όπως το αίτιο από το αποτέλεσμα ή η πίστη από το φαινόμενο αλλά σαν συμπέρασμα συνάγεται με την λογική, αποτέλεσμα της φιλοσοφικής σκέψης που στηρίζεται στην επιστημονική γνώση!
Ένας άθεος μπορεί να μην γνωρίζει ότι είναι Υλιστής. Ένας Υλιστής όμως είναι πεπεισμένος ότι είναι άθεος επειδή η φιλοσοφία του είναι απαλλαγμένη από τα σκουπίδια της μεταφυσικής.

                   Το «είναι» είναι αυτό που υπάρχει. Η «Νόηση» αφορά το υποκείμενο που σκέφτεται, που φιλοσοφεί

Τώρα ας εγκαταλείψουμε τα μεγάλα κείμενα και ας επικεντρωθούμε στις ουσιωδέστερες προτάσεις:

Η ύλη είναι πρωταρχική και θεμελιακή οντότητα του Σύμπαντος. Είναι οτιδήποτε υπάρχει στο Σύμπαν, είναι φιλοσοφικός όρος που ορίζει την αντικειμενική πραγματικότητα!
Η αντικειμενική πραγματικότητα είναι ό,τι αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις και με τα επιστημονικά όργανα και υπάρχει ανεξάρτητα από το νου και την συνείδησή μας! Είτε υπάρχουμε εμείς, είτε όχι!
Η ύλη σαν οντότητα υφίσταται δράση αλλά και σαν οντότητα είναι το αποτέλεσμα της δράσης.
Το σύμπαν ολόκληρο είναι ένα σύνολο ύλης, κίνησης και απεριόριστης αλληλουχίας αιτίων και αιτιατών σε ένα αέναο γίγνεσθαι.
Εξέλιξη είναι το αέναο γίγνεσθαι, η απεριόριστη αλληλουχία αιτίων και αιτιατών.

Εφ’ όσον οτιδήποτε υπάρχει στο Σύμπαν είναι ύλη και η ύλη πάντα κινείται τότε η κίνηση είναι ο τρόπος ύπαρξης της ύλης.
Η ύλη χωρίς την κίνηση είναι αδιανόητη, όπως και η κίνηση χωρίς την ύλη.
Η κίνηση είναι η πηγή και ταυτόχρονα το προϊόν της αλληλεξάρτησης των μορφών της ύλης.
Η σχέση Ε=m*c2 δείχνει τη σχέση της μάζας με την κίνησή της, με τη δράση της, την ενέργεια δηλαδή που ασκείται επάνω της.
Τέλος η ύλη είναι άφθαρτη και υφίσταται πραγματικά στο χώρο όπως και η κίνηση είναι αέναη στον χρόνο! Τούτα τα δυο συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε Χωροχρόνο.

Από όλα αυτά συνάγονται, σχετικά με τον επιστημονικό υλισμό, οι τρεις πιο κάτω βασικές θέσεις.

Τώρα τα συμπεράσματα εύκολα μπορούν να εξαχθούν, όπως φαίνονται στην πιο κάτω εικόνα:


Το ουσιαστικότερο φιλοσοφικό ερώτημα που έθεσε ο άνθρωπος ήταν: τι προϋπήρξε, η ύλη ή το πνεύμα; Υπήρχε ο κόσμος προαιώνια ή είναι δημιούργημα κάποιου θεού; Υπήρξε ποτέ δημιουργία του κόσμου ή αυτός υπήρχε ανέκαθεν; Εν ολίγοις είναι ο κόσμος μας άπειρος;
Υφίσταται όμως και άλλος προβληματισμός: Δεν είναι μόνο η διαφορά ανάμεσα στον υλισμό και τον ιδεαλισμό που μπορούν να παραμορφώσουν την αντίληψή μας για τον κόσμο, αλλά και αν η νόηση μπορεί να γνωρίσει τον πραγματικό κόσμο και αν οι αντιλήψεις και οι παραστάσεις μας είναι οι αληθινές του αντανακλάσεις.
Με την ανάπτυξη του διαλεκτικού υλισμού, αποδείχτηκε, πέρα ως πέρα ότι η θρησκεία αποτελεί μια απατηλή ιδεολογία. Δεν μπορούμε με τη θρησκεία να δώσουμε απαντήσεις σε καίρια οντολογικά και γνωσιολογικά ερωτήματα. Η κοσμοαντίληψή της παραμορφώνει τον κόσμο, διαστρεβλώνοντας την ερμηνεία των φαινομένων της φύσης και της κοινωνίας.
Η θρησκεία, στον αγώνα της να εκτοπίσει την επιστήμη και την αλήθεια, βρέθηκε βαριά λαβωμένη. Η ίδια χρειάστηκε πολλές φορές να νερώσει το κρασί της.


Όταν ρωτάμε πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος προϋποθέτουμε ότι ο κόσμος είναι «δημιούργημα» και ως εκ τούτου προϋποτίθεται ένας «Δημιουργός».
Καλύτερα όμως δεν θα ήταν να αναρωτηθούμε αν ο κόσμος είναι δημιούργημα…
Μπροστά στο δίλημμα αν ο κόσμος είναι δημιούργημα, η μόνη αρμόδια να απαντήσει είναι η φιλοσοφία και μάλιστα, ο διαλεκτικός υλισμός, που συνεπής με το μονισμό δέχεται την ύλη αυθύπαρκτη και άπειρη. Άπειρη όχι μόνο στο χώρο αλλά και στο χρόνο.
Η έννοια «ύλη» δεν είναι επιστημονική έννοια, αλλά φιλοσοφική.
Όταν αναφερόμαστε στην «αφθαρσία της ύλης» η επιστήμη δεν μπορεί με κανένα τρόπο να επαληθεύσει ή να διαψεύσει την πρόταση, αφού σαν έννοια δεν διαθέτει μέτρο της ύλης και του Σύμπαντος!


Οι φυσικοί νόμοι εκφράζουν την μοναδική αλήθεια. Ας πάρουμε έναν νόμο, αυτόν της βαρύτητας:

Η δύναμη ανάμεσα σε δυο σώματα εξαρτάται από τις μάζες και από το τετράγωνο της απόστασής τους. Η δε δύναμη ισούται με το γινόμενο της μάζας επί την επιτάχυνση του σώματος.
Η επιστήμη έκανε τα πρώτα της βήματα μέσα στο μυαλό του Νεύτωνα, όταν διατύπωσε την ουράνια μηχανική μέσα στο μυαλό του με μαθηματικούς όρους. Πραγματικά η γλώσσα της επιστήμης είναι τα μαθηματικά. Πρώτα με μαθηματικούς όρους διατυπώνεται η αλήθεια, όπως και η λογική.
Έτσι η πτώση ενός μήλου εξαρτάται από τους ίδιους νόμους που κυβερνούν και την κίνηση της Σελήνης.
Τόσο απλά διατυπώνεται η αλήθεια, όμως η θεωρία πρέπει να υπόκειται, μέσω του πειράματος, σε εξονυχιστικό έλεγχο. Οι νόμοι για να ισχύουν, έλεγε ο Βάκων πρέπει να επαληθεύονται και οι υποθέσεις όταν διαψεύδονται πρέπει να εγκαταλείπονται.


Γι αυτό δεν μπορούμε να δεχτούμε την πράξη δημιουργίας αφού αυτή θα αντέφασκε με το αέναο γίγνεσθαι του Σύμπαντος.
Η αιωνιότητα της κίνησης είχε διατυπωθεί από τους πρώτους υλιστές. Ο Δημόκριτος απέρριπτε την ιδέα της αρχικής ώθησης λέγοντας ότι η κίνηση δεν έχει αρχή, ότι είναι αιώνια, άπειρη και άφθαρτη.
Σήμερα η επιστήμη δέχεται και η φιλοσοφία συνηγορεί ότι η εξέλιξη είναι ένα αδιάκοπο γίγνεσθαι. Το κάθε τι αρνείται τον εαυτό του περνώντας σε κάτι ανώτερο που κι αυτό δίνει τη θέση του σε κάτι καινούριο. Αυτό λέγεται εξέλιξη και είναι παρούσα σε όλες της εκφάνσεις της πραγματικότητας. Η αιωνιότητα της κίνησης και το αέναο γίγνεσθαι αντιφάσκει με την «αρχή του κόσμου», θεωρώντας την πράξη δημιουργίας παράλογη κι εξωπραγματική.

Τώρα ας δούμε τις διαφορές ανάμεσα στο υποκειμενικό και το αντικειμενικά υπαρκτό:

Οι ιδέες και τα αισθήματα είναι υποκειμενικά δεδομένα και όχι πραγματικές οντότητες. Δεν έχουν φυσικό αντίκρισμα και γι αυτό δεν μπορούν ούτε να αποδειχτούν ούτε να διαψευστούν. Ο φυσικός κόσμος, λοιπόν, διέπεται από νόμους που αποκλείουν οποιαδήποτε εξωτερική παρέμβαση. Καμιά φυσική εξίσωση δεν προβλέπει θεϊκή παρέμβαση.
Ο υλισμός θεμελιώνεται στα αξιώματα της αντικειμενικότητας και γι αυτό θεωρεί ότι νόηση, χωρίς υλικό υπόβαθρο, δεν μπορεί αντικειμενικά να υπάρξει. «Εν αρχή ην ο λόγος» είναι μια ανόητη, ιδεαλιστική, φράση που δεν έχει πραγματικό αντίκρισμα.


Να γιατί η θρησκεία και ο μυστικισμός είναι η φενακισμένη αντίληψη της πραγματικότητας και όσοι εγκλωβίζονται σ’ αυτήν, εκτός του ότι ερμηνεύουν λανθασμένα τον κόσμο, ζουν αποξενωμένοι σ’ αυτόν, υπονομεύοντας την επίγεια ζωή και υποταγμένοι στο ψέμα ζουν την απατηλή ελπίδα της μετά θάνατον ανταμοιβής ή με τον φόβο μιας αιώνιας τιμωρίας που γελοιοποιεί τη λογική και την αισθητική του νοήμονος ανθρώπου.


Να πώς η φιλοσοφία και η φυσική μας κατευθύνουν να αντιληφθούμε τι είναι πραγματικό και τι ψέμα. Τώρα μπορούμε να μιλήσουμε και για το χρέος που πρέπει να έχει ο άνθρωπος και για τα καθήκοντα που επιβάλλονται να έχει μέσα στη κοινωνία:

Ό,τι υπάρχει βρίσκεται μέσα στην φύση, οτιδήποτε αναφέρεται έξω από αυτήν είναι δημιούργημα της φαντασίας. Ο άνθρωπος πρέπει να στρέφει τις προσπάθειές του για να κάνει ευκολότερη τη δική του ζωή και να ευτυχεί προσπαθώντας να φανεί αντάξιος της αγάπης των υπολοίπων.
Επίσης κατάφερε να αντισταθεί στο ράσο όταν απομυθοποίησε την θεϊκή ηθική.
Δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ θρησκείας και ηθικής. Συνήθως οι άθεοι είναι εναρετώτεροι των πιστών γιατί «καθοδηγούνται» από μία συλλογική συνείδηση που την «επιβάλλουν» στην κοινωνία με την εκμάθηση και την εκπαίδευση, σαν χρέος και καθήκον του ανθρώπου, και όχι με κίνητρο την ανταμοιβή και τον φόβο, που με εκβιαστικά διλήμματα εφευρίσκει η θρησκεία για να τρομοκρατήσει.
Την φύση δεν την έφτιαξε κανένας θεός και γι αυτό δεν κατευθύνεται από θεούς, αλλά από φυσικές δυνάμεις και τους νόμους που την ορίζουν.


Η θρησκεία είναι πλάνη, φαντασίωση και απάτη.
Αν θεοί είναι οι φυσικές δυνάμεις που θεοποιήθηκαν, σύμφωνα με τον Πρόδικο, επειδή μας είναι ωφέλιμες, χρέος έχουμε πρωτίστως να τις καταλάβουμε. Γιατί δεν πρέπει να πιστεύουμε για να καταλάβουμε, αλλά πρέπει πρώτα να προσπαθούμε να καταλάβουμε για να πιστέψουμε τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Γι αυτό και δεν πρέπει να ενστερνιζόμαστε καμία Ιερή Γνώση που, υποτίθεται, αντιπροσωπεύει το Απόλυτο, αλλά την Εγκόσμια Αλήθεια, προϊόν της ανθρώπινης νόησης, προκειμένου να γνωρίσουμε τον κόσμο μας πραγματικά! Τούτη είναι η μέγιστη κατάκτηση που οι Αρχαίοι Έλληνες επέτυχαν με την φιλοσοφία (Ιωνική σχολή). Να ποιοι είναι Έλληνες, αυτοί που δεν έχουν ανάγκη ούτε το «όμαιμον», ούτε το «ομόγλωσσον» ούτε τα «ομότροπα» ήθη και έθιμα που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε.
Τέλος, αντί της βίας, ασκεί την συνεργασία στην βάση της ισότητας και του ανθρωπισμού, με εκείνα τα χαρακτηριστικά που τον διαφοροποιούν από το ζώο και την αγελαία συμπεριφορά.




http://epic-atheist.blogspot.com/2019/09/blog-post.html?m=1

Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2019

Friedrich Engels: Για τον αντισημιτισμό


Το άρθρο του Ένγκελς με τίτλο “για τον αντισημιτισμό γράφτηκε στις 19 Απρίλη 1890. Ήταν μια επιστολή του στη βιενέζικη Arbeiter-Zeitung (1)  όπου και δημοσιεύθηκε  λίγο αργότερα (Arbeiter-Zeitung, No 19, 9 Μάη, 1890).

Φρίντριχ Ένγκελς Για τον αντισημιτισμό

Το αν θα μπορούσε να κάνετε περισσότερο κακό παρά καλό με τον αντισημιτισμό σας είναι κάτι που σας ζητώ να το εξετάσετε. Γιατί ο αντισημιτισμός είναι ενδεικτικός μιας καθυστερημένης κουλτούρας, το οποίο είναι ο λόγος που θα βρεθεί μόνο στην Πρωσία(2) και την Αυστρία(3), και στη Ρωσία(4). Όποιος επιδιδόταν στο τσαλαβούτημα στον αντισημιτισμό, είτε στην Αγγλία ή στην Αμερική, απλά θα γελοιοποιούνταν, ενώ στο Παρίσι η μόνη εντύπωση που δημιουργείται από τα γραπτά του Μ. Drumont(5) –κατά πολύ πιο πνευματώδη από των γερμανών αντισημιτών– είναι εκείνη ενός διάττοντα αστέρα.

Επιπλέον, τώρα που είναι υποψήφιος για το Δημοτικό Συμβούλιο, έχει πραγματικά υποχρεωθεί να ανακηρύξει τον εαυτό του έναν αντίπαλο του χριστιανικού κεφαλαίου όχι λιγότερο από του εβραϊκού. Και ο Μ. Drumont θα διαβαζόταν ακόμη και αν ο ίδιος υιοθετούσε την αντίθετη άποψη.

Στην Πρωσία είναι οι κατώτεροι ευγενείς, οι γιούνκερς με εισόδημα 10.000 μάρκα και δαπάνες 20.000, και ως εκ τούτου υποκείμενοι στην τοκογλυφία, που επιδίδονται στον αντισημιτισμό, ενώ τόσο στην Πρωσία όσο και στην Αυστρία μια ηχηρή χορωδία παρέχεται από εκείνους τους οποίους έχει καταστρέψει ο ανταγωνισμός από το μεγάλο κεφάλαιο – τη μικροαστική τάξη, ειδικευμένους τεχνίτες και μικρούς καταστηματάρχες. Αλλά στο βαθμό που το κεφάλαιο, σημιτικό ή άριο(6), με περιτομή ή βαφτισμένο, καταστρέφει αυτές τις τάξεις της κοινωνίας, που είναι απ’ άκρη σ’ άκρη αντιδραστικές, κάνει μόνο αυτό που εντάσσεται στην ιστορική υπηρεσία του, και το κάνει καλά· βοηθά να εξωθηθούν οι καθυστερημένοι Πρώσοι και Αυστριακοί προς τα εμπρός μέχρι να φτάσουν τελικά το σημερινό επίπεδο στο οποίο όλες οι παλιές κοινωνικές διακρίσεις μετατρέπονται σε μια μεγάλη αντίθεση – καπιταλιστές και μισθωτοί εργάτες. Μόνο σε μέρη όπου αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη, όπου δεν υπάρχει ισχυρή καπιταλιστική τάξη και επομένως ούτε ισχυρή τάξη των μισθωτών εργατών, όπου το κεφάλαιο δεν είναι ακόμη αρκετά ισχυρό ώστε να αποκτήσει τον έλεγχο της εθνικής παραγωγής στο σύνολό της, έτσι ώστε οι δραστηριότητές του κυρίως περιορίζονται στο Χρηματιστήριο –με άλλα λόγια, εκεί όπου η παραγωγή είναι ακόμα στα χέρια των αγροτών, γαιοκτημόνων, τεχνιτών και άλλων παρόμοιων τάξεων που επιβιώνουν από το Μεσαίωνα– εκεί, και μόνο εκεί, είναι το κεφάλαιο κυρίως εβραϊκό, και εκεί είναι μόνο ο αντισημιτισμός διαδεδομένος.

Στη Βόρεια Αμερική δεν θα βρεθεί ούτε ένας Εβραίος μεταξύ των εκατομμυριούχων(7), των οποίων ο πλούτος μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, μόλις και μετά βίας να εκφραστεί με τα πενιχρά μας μάρκα, γκούλντεν(8) ή φράγκα, και σε σύγκριση με αυτούς τους Αμερικάνους, οι Ρότσιλντ(9) είναι πραγματικά άποροι. Και ακόμα και στην Αγγλία, ο Ρότσιλντ είναι ένας άνθρωπος με μέτρια μέσα, όταν, για παράδειγμα, συγκριθεί με τον Δούκα του Γουεστμίνστερ(10). Ακόμα και στη δική μας Ρηνανία από την οποία, με τη βοήθεια των Γάλλων, διώξαμε την αριστοκρατία πριν από 95 χρόνια(11) και όπου έχουμε δημιουργήσει τη σύγχρονη βιομηχανία, μάταια θα αναζητήσει κανείς Εβραίους.

Ως εκ τούτου, ο αντισημιτισμός είναι απλά η αντίδραση των παρακμαζόντων μεσαιωνικών κοινωνικών στρωμάτων εναντίον μιας σύγχρονης κοινωνίας, που αποτελείται βασικά από καπιταλιστές και μισθωτούς εργάτες, έτσι ώστε να εξυπηρετεί μόνο αντιδραστικούς σκοπούς κάτω από ένα δήθεν σοσιαλιστικό μανδύα· είναι μια εκφυλισμένη μορφή φεουδαρχικού σοσιαλισμού και δεν μπορεί να έχει τίποτα κοινό μαζί του. Το ίδιο το γεγονός της ύπαρξής του σε μια περιοχή είναι απόδειξη ότι δεν υπάρχει ακόμη αρκετό κεφάλαιο εκεί. Το κεφάλαιο και η μισθωτή εργασία είναι σήμερα αδιαίρετα. Όσο πιο ισχυρό γίνεται το κεφάλαιο και, συνεπώς, η τάξη των μισθωτών, τόσο πλησιάζει η εξαφάνιση της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Αυτό που θα επιθυμούσα, λοιπόν, για μας τους Γερμανούς, στους οποίους θέλω να υπολογίζω επίσης τους Βιεννέζους, είναι να αναπτυχθεί η καπιταλιστική οικονομία με ένα πραγματικά αλματώδη ρυθμό παρά να πέσει αργά σε στασιμότητα.

Επιπλέον, ο αντισημίτης παρουσιάζει τα γεγονότα σε ένα εντελώς ψευδές φως. Δεν ξέρει καν τους Εβραίους που επικρίνει, αλλιώς θα γνώριζε ότι, χάρη στον αντισημιτισμό στην Ανατολική Ευρώπη, και την ισπανική Ιερά Εξέταση στην Τουρκία, υπάρχουν εδώ στην Αγγλία και στην Αμερική χιλιάδες και χιλιάδες εβραίοι προλετάριοι· και είναι ακριβώς αυτοί οι Εβραίοι εργάτες που υφίστανται τη χειρότερη εκμετάλλευση και μαστίζονται πιο πολύ από τη φτώχεια. Στην Αγγλία κατά τη διάρκεια των τελευταίων δώδεκα μηνών είχαμε τρεις απεργίες από εβραίους εργάτες(12). Μπορεί λοιπόν να αναμένεται να συμμετάσχουμε στον αντισημιτισμό στον αγώνα μας ενάντια στο κεφάλαιο;

Επιπλέον, χρωστάμε πολλά στους Εβραίους. Αφήνοντας κατά μέρος τον Χάινε(13) και τον Μπέρνε(14), ο Μαρξ ήταν ένας ακραιφνής Εβραίος· ο Λασάλ(15) ήταν Εβραίος. Πολλοί από τους καλύτερους ανθρώπους μας είναι Εβραίοι. Ο φίλος μου ο Βίκτωρ Άντλερ(16), ο οποίος βρίσκεται τώρα σε μια βιενέζικη φυλακή για την αφοσίωσή του στην υπόθεση του προλεταριάτου, ο Έντουαρντ Μπερνστάιν(17), συντάκτης του Sozialdemokrat του Λονδίνου, ο Πάουλ Σίνγκερ(18), ένας από τους καλύτερους άνδρες μας στο Ράιχσταγκ – άνθρωποι που είμαι υπερήφανος να τους αποκαλώ φίλους μου, και όλοι τους Εβραίοι!(19) Κατόπιν όλων, εγώ ο ίδιος είχα βαπτιστεί σε Εβραίο από την Gartenlaube(20) και, μάλιστα, εάν μου επιβαλλόταν να διαλέξω, θα προτιμούσα ευχαρίστως να είμαι Εβραίος παρά «Χερ φον»(21)!

Σημειώσεις

1. Ο Ένγκελς έγραψε το γράμμα αυτό ως απάντηση στον αυστριακό τραπεζοϋπάλληλο Isidor Ehrenfreund, μέλος μιας ένωσης τραπεζοϋπαλλήλων. Ο Ehrenfreund είχε γράψει στον Ένγκελς πως ο αντισημιτισμός ήταν κυρίαρχος στην ένωση όπως και στο βιεννέζικο πληθυσμό και πως έπαιρνε τη μορφή της καμπάνιας ενάντια στο εβραϊκό κεφάλαιο.

2. Το 1900 η Πρωσία είχε πληθυσμό 34.472.000 κατοίκων με 392.000 Εβραίους. Πηγή: Jewish Encyclopedia.

3. Σύμφωνα με απογραφή του 1910 στην Αυστροουγγαρία σε σύνολο 45 εκατομμυρίων κατοίκων υπήρχαν 1,2 εκατομμύρια Εβραίοι στην περιοχή της Αυστρίας, 0,9 εκ. στην Ουγγαρία, γύρω στο 5% αντίστοιχα του πληθυσμού.

4. Σύμφωνα με την τσαρική απογραφή του 1897 σε σύνολο 125 εκατομμύρια κατοίκους της Ρωσίας περισσότερα από 5 εκατομμύρια (~4%) ήταν ακόλουθοι του Ιουδαϊσμού και ομιλούσαν τα Γίντις.

5. Εντουάρ Ντρουμόντ (1844-1917), Γάλλος δημοσιογράφος και συγγραφέας, ιδρυτής της Αντισημιτικής Λίγκας της Γαλλίας το 1889 και εκδότης της εφημερίδας La Libre Parole η οποία είχε ένα υποτιθέμενο αντικαπιταλιστικό τόνο ταυτίζοντας τους Εβραίους με τον καπιταλισμό και καταγγέλλοντας διάφορα οικονομικά σκάνδαλα.

6. Άριοι αποκαλούνταν από τα μέσα του 19ου αιώνα ως περίπου το τέλος του β’ παγκοσμίου πολέμου οι λαοί της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας.

7. Το 1850 υπήρχαν μόλις 19 εκατομμυριούχοι στις ΗΠΑ αλλά προς το τέλος του 19ου αιώνα είχαν ανέλθει σε 4.000.

8. Το παλιό νόμισμα της Ολλανδίας.

9. Οικογένεια με κυρίαρχο ρόλο στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο 19ο αιώνα. Η δυναστεία των Ρότσιλντ είναι το αγαπημένο θέμα των αντισημιτικών θεωριών συνωμοσίας. Οι Ρότσιλντ δάνεισαν μεταξύ άλλων το νεοσύστατο ελληνικό κράτος το 1832 όπως και τη νεοσύστατη ανεξάρτητη από την Πορτογαλία Βραζιλία το 1825. Ο 20ός αιώνας σήμανε τον παραγκωνισμό τους από πολύ ισχυρότερους κεφαλαιοκράτες και μεγιστάνες.

10. Hugh Grosvenor, 1ος δούκας του Ουέστμινστερ (1825-1899), Άγγλος γαιοκτήμονας και πολιτικός, κατά τον θάνατο του θεωρούνταν ως ο πλουσιότερος άνθρωπος της Βρετανίας.

11. Αναφορά στη Δημοκρατία του Μάιντς (Mainzer Republik) το 1793 η οποία υπήρξε το πρώτο δημοκρατικό πολίτευμα σε γερμανικό έδαφος. Ιδρύθηκε με την εισβολή των γαλλικών επαναστατικών στρατευμάτων και εγχώριου γιακωβίνικου ομίλου.

12. Τον Σεπτέμβριο του 1889 έγινε η μεγάλη απεργία των Εβραίων ραπτών του ανατολικού Λονδίνου με κύριο αίτημα την εφαρμογή ενός ωραρίου 10,5 ωρών. Ακολούθησε η απεργία των αρτοποιών το Νοέμβριο του 1889 και αυτή των τσαγκάρηδων τον Μάρτιο-Απρίλιο του 1890. Η τελευταία κέρδισε το δικαίωμα εργασίας σε εργαστήρια και όχι από το σπίτι και την εργασιακή διαβούλευση.

13. Ο Χάινριχ Χάινε (Christian Johann Heinrich Heine, Ντίσελντορφ 13 Δεκεμβρίου 1797 – Παρίσι 17 Φεβρουαρίου 1856) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Γερμανούς ποιητές του 19ου αιώνα.

14. Λούντβιχ Μπέρνε (1786-1837), Γερμανός πολιτικός και σατιρικός συγγραφέας συντάκτης σε φιλελεύθερες εφημερίδες.

15. Φέρντιναντ Λασάλ (1825-1864), φιλόσοφος πρωτεργάτης του γερμανικού σοσιαλιστικού κινήματος, υπέρμαχος μιας κρατικίστικης εκδοχής του σοσιαλισμού.

16. Βίκτωρ Άντλερ (1852-1918), ιδρυτής του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού κόμματος Αυστρίας (1888). Μετέπειτα οπαδός της συμμετοχής της Αυστρίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

17. Έντουαρτ Μπερνστάιν, (1850-1932), στέλεχος του SPD και φίλος του Ένγκελς, μετέπειτα εισήγαγε τη θεωρία του εξελικτικού σοσιαλισμού και του ρεβιζιονισμού.

18. Πάουλ Σίνγκερ (1844-1911), πρόεδρος μαζί με τον Μπέμπελ του SPD από το 1892. Στην κηδεία του ο Λένιν αναφέρει πως συμμετείχε 1 εκατομμύριο κόσμος!

19. Μπορούμε να προσθέσουμε μαρξιστές μετά τον Μαρξ όπως: Λέων Τρότσκι, Βλαντιμίρ Λένιν (ο παππούς του από την πλευρά της μητέρας του), Λεβ Κάμενεφ, Γκριγκόρι Ζηνόβιεφ, Ρόζα Λούξεμπουργκ, Μπέλα Κουν, Γκεόργκι Λούκατς και τον διεθνώς αναγνωρισμένο ιστορικό Έρικ Χομπσμπάουμ.

20. Γερμανική εφημερίδα (1853-1944) ευρείας κυκλοφορίας με τιράζ εκατοντάδων χιλιάδων φύλλων και μαζικότατου αναγνωστικού κοινού, απευθυνόταν στη γερμανική οικογένεια των μεσαίων τάξεων.

21. Γερμανική προσφώνηση δηλωτική μέλους της αριστοκρατίας.


Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2019

Για την παγκοσμιοποίηση...


Όπως κάθε αντιδραστικός αντικαπιταλισμός στην ιστορία, έτσι κι αυτός ενάντια στην παγκοσμιοποίηση θέλει και μπορεί να βλέπει μόνο τη μια, την καταστροφική πλευρά του κεφάλαιου. Είναι αδύνατο από την φύση των αντιδραστικών αντικαπιταλιστικών τάξεων, να δουν την πλευρά των παραγωγικών δυνάμεων που το κεφάλαιο εκπροσωπεί και που επί ποινή θανάτου οφείλει διαρκώς να επαναστατικοποιεί. Έτσι όχι μόνο επιτίθενται και στην παραγωγική πλευρά του αλλά βασικά επιτίθενται με περισσότερη λύσσα σε αυτήν γιατί αντιλαμβάνονται ότι οι νέες γιγαντιαίες παραγωγικές δυνάμεις είναι αυτές που θα δώσουν το τελειωτικό μοιραίο χτύπημα σε όλες τις αντιδραστικές τάξεις.

Έτσι λοιπόν επιτίθενται στη συγκέντρωση των παραγωγικών δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα, επιτίθενται στην επικοινωνία και το σπάσιμο των συνόρων και τέλος επιτίθενται στις νέες επιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις. Επιτίθενται δηλαδή σε όλους εκείνους τους παράγοντες στους οποίους το συνειδητό διεθνές προλεταριάτο βλέπει την μελλοντική του απελευθέρωση και ευημερία.

Η κα­πι­τα­λι­στι­κή πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση γε­νικά, δη­λα­δή α­ντι­κει­με­νι­κά-ι­στο­ρι­κά, α­πο­τε­λεί μια προ­ο­δευ­τι­κή δια­δι­κα­σί­α που ο­δη­γεί στην ό­λο και στε­νό­τε­ρη αλ­λη­λο­σύν­δε­ση κρα­τών, ε­θνών και λα­ών, την ο­ποί­α το κε­φά­λαιο πραγ­μα­το­ποιεί α­ντι­κει­με­νικά, ξέ­χω­ρα α­πό τη θέ­λη­σή του, σπά­ζο­ντας μέ­σα α­πό την πα­ρα­γω­γι­κή διε­θνο­ποί­η­ση τα ε­θνι­κά σύ­νο­ρα, δια­δι­κα­σί­α που α­πο­τε­λεί, ε­πί­σης α­ντι­κει­με­νι­κά, μέ­σο προ­σέγ­γι­σης στο σο­σιαλι­στι­κή ε­πα­νά­στα­ση και στο α­τα­ξι­κό μέλ­λον, ό­πως τό­νι­ζε πά­ντα ο Λέ­νιν, αλ­λά και οι Μαρ­ξ - Έν­γκελ­ς.

Σημαίνει αυτό ότι το συνειδητό προλεταριάτο χαιρετίζει τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό; Όχι. Αντίθετα θέλει να ανατρέψει τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό, στο βαθμό που είναι κι αυτός μια αναπτυγμένη ώριμη εκδήλωση του ιμπεριαλισμού. Όμως θέλει να τον ανατρέψει όχι επειδή είναι παγκοσμιοποιημένος, αλλά αποκλειστικά επειδή είναι καπιταλισμός. Μάλιστα χαιρετίζει την παγκοσμοιοποιημένη του πλευρά, κυρίως γιατί πάνω σ’ αυτήν θα πατήσει για να την ανατρέψει. Γιατί είναι αυτή η πλευρά που θα αποτελέσει την βάση για την διεθνή ενότητα των εργατών. Μόνο μια τέτοια ενότητα σε τελική ανάλυση θα μπορεί να αντιπαρατεθεί και να νικήσει το διεθνές κεφάλαιο. Και μια τέτοια ενότητα είναι δυνατή πάλι σε τελική ανάλυση μόνο αν δημιουργηθούν όχι απλά οι ιδεολογικοί, αλλά κυρίως οι υλικοί όροι για το πραγματικό, υλικό πέσιμο των συνόρων και για τη συντριβή των εθνικισμών που έχουν αποτελέσει ως τώρα το μεγαλύτερο βαρίδι στην προλεταριακή επανάσταση.

Σημαίνει μήπως αυτό ότι το πέσιμο των συνόρων και η διεθνής ενότητα του κεφάλαιου θα μετριάσει και θα κάνει πιο ανώδυνη την διεθνή ταξική πάλη όπως πιστεύουν μερικοί σοσιαλδημοκράτες, οπαδοί της παγκοσμιοποίησης; Όχι. Αντίθετα θα την κάνει πιο ωμή, πιο ανοιχτή και πιο βίαιη. Μάλιστα μερικοί από τους αντικαπιταλιστές εχθρούς της παγκοσμιοποίησης είναι καλυμμένοι ρεφορμιστές που την τρέμουν ακριβώς επειδή αυτή κάνει πιο ξεκάθαρη την ταξική καταπίεση δηλαδή της στερεί τον εθνικό μανδύα ο οποίος τόσο περιπλέκει τα πράγματα.

Αντίθετα λοιπόν ακριβώς από την “αναγκαστική” θέση του αντικαπιταλιστικού επαναστατικού προλεταριάτου υπέρ της παγκοσμιοποίησης, οι μικροαστοί και κυρίως οι σοσιαλφασίστες αντικαπιταλιστές εξεγείρονται ενάντια στον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό κύρια επειδή είναι παγκοσμιοποιημένος. Μάλιστα εξεγείρονται πάνω απ’ όλα γιατί “αφομιώνει τα έθνη”, “καταργεί τις εθνικές ταυτότητες και κουλτούρες” τις “παραδόσεις” κ.λπ. Αυτά τα λέγανε πάντα εθνικιστές, παπάδες και αντισημίτες.

Ασφαλώς από τα ρεύματα της αστικής και μικροαστικής ιδεολογίας, δηλαδή από τους εθνικιστές, τους οπαδούς της επιστροφής στη φύση, τους θρησκόληπτους, τους αντισημίτες και τους ιδεαλιστές κάθε είδους δεν μπορεί να περιμένει κανείς κάτι άλλο. Αυτά τα ρεύματα εκφράζουν τουλάχιστον τον αιώνιο τρόμο της καθυστέρησης μπροστά στην πρόοδο.

Όμως πρέπει να είναι κανείς ξεχωριστά αυστηρός απέναντι σε εκείνους που πολεμάνε την παγκοσμιοποίηση σηκώνοντας τη σημαία του μαρξισμού – λενινισμού. Αυτοί είναι απόλυτα ασυνεπείς και ανέντιμοι χώρια από την αντιδραστική τους θέση. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που αυτοί ακριβώς αποτελούν την ακροδεξιά, δηλαδή την σοσιαλφασιστική πλευρά του κινήματος της αντιπαγκοσμιοποίησης, στον ίδιο βαθμό με τους ανοιχτούς ναζιστές.
Γι’ αυτούς που παριστάνουν τον μαρξιστή – λενινιστή υπάρχουν άφθονες φράσεις σαν αυτή του Λένιν: “Μένει η παγκόσμια ιστορική τάση του καπιταλισμού να σπάζει τους εθνικούς φραγμούς, να σβήσει τις εθνικές διαφορές και να αφομοιώνει τα έθνη, τάση που από δεκαετία σε δεκαετία εκδηλώνεται με όλο και μεγαλύτερη ισχύ και αποτελεί έναν από ισχυρότερους κινητήρες που μετατρέπουν τον καπιταλισμό σε σοσιαλισμό”.

Α­πό γε­νι­κή ι­δε­ο­λο­γι­κή ά­πο­ψη οι α­ντι-πα­γκο­σμιοποι­η­τές το­πο­θε­τού­νται στην ί­δια πλευ­ρά του ι­στο­ρι­κού ο­δο­φράγ­μα­τος με τους α­να­το­λι­κούς ρω­σο­κι­νέ­ζους μο­νο­πω­λι­στές και βέ­βαια με τους α­νά τον κόσμο νε­ο­να­ζι­στές και ε­δώ με τους χρυ­σαυ­γί­τες, που εί­ναι οι πρώ­τοι και βα­θύτε­ροι πο­λέ­μιοι της “ε­θνο­κτό­νου πα­γκο­σμιο­ποι­ή­σε­ως” των “ε­βραιο­φι­λε­λεύ­θερων”.

Σε ό,τι α­φο­ρά ει­δι­κό­τε­ρα τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση, ό­πως α­πο­κα­λούν την πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση που πραγ­μα­το­ποιεί το δυ­τι­κό ι­μπε­ρια­λιστι­κό μο­νο­πω­λια­κό κε­φά­λαιο α­σκώ­ντας πο­λι­τι­κή, οι­κο­νο­μι­κή α­κό­μα και στρα­τιω­τι­κή ε­πέμ­βα­ση στις μη α­νε­πτυγ­μέ­νες ή α­δύ­να­μες χώ­ρες, αυ­τή μπο­ρεί να εί­ναι ο πιο με­γά­λος ε­χθρός των λα­ών μό­νο ό­ταν και μό­νο στο βαθ­μό που αυ­τή έ­χει α­πέ­να­ντί της κυ­ρί­ως την προ­λε­τα­ρια­κή πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση που εί­ναι η επα­να­στα­τι­κή α­ντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή ε­νό­τη­τα των λα­ϊ­κών οι­κο­νο­μιών ή στο βαθμό που έ­χει α­πέ­να­ντί της γε­νι­κό­τε­ρα την α­ντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή πα­γκο­σμιοποί­η­ση, δη­λα­δή την σχε­τι­κή ε­νο­ποί­η­ση των οι­κο­νο­μιών των λι­γό­τε­ρο κα­πι­ταλι­στι­κά α­νε­πτυγ­μέ­νων κρα­τών στη βά­ση των αρ­χών του α­μοι­βαί­ου ο­φέ­λους και της μη α­νά­μει­ξης των ι­σχυ­ρών και α­νε­πτυγ­μέ­νων χω­ρών στις ε­σω­τε­ρι­κές υ­πο­θέ­σεις τους. Μια τέ­τοια πε­ρί­ο­δος φι­λε­λεύ­θε­ρης ι­μπε­ρια­λι­στι­κής α­ντί­δρα­σης ή­ταν αυ­τή με­τά τον Β’ πα­γκό­σμιο πό­λε­μο ό­που οι Η­ΠΑ, με νι­κη­μέ­νο το να­ζι­σμό, η­γή­θη­καν της πά­λης ε­νά­ντια στο σο­σια­λι­στι­κό στρα­τό­πε­δο και στους ε­θνο-α­νε­ξαρ­τη­σια­κούς και α­ντια­ποι­κια­κούς α­γώ­νες του Τρί­του Κό­σμου.

Αυ­τή η προ­ο­δευ­τι­κού τύ­που πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση εί­ναι α­ντί­θε­τη στην πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση των φι­λε­λεύ­θε­ρων ι­μπε­ρια­λι­στών που με την μο­νο­πω­λιακή τους συ­γκέ­ντρω­ση, την τε­χνο­λο­γι­κή και χρη­μα­τι­στι­κή τους ι­σχύ αλ­λά και με την πο­λι­τι­κή, α­κό­μα και τη στρα­τιω­τι­κή τους ε­πέμ­βα­ση, ε­πι­χει­ρούν να κυ­ριαρ­χή­σουν στις ε­σω­τε­ρι­κές α­γο­ρές των κρα­τών που οι οι­κο­νο­μί­ες τους βρί­σκο­νται σε προ­μο­νο­πω­λια­κό στά­διο, ο­πό­τε τις ε­μπο­δί­ζουν α­ντι­κει­με­νικά να συ­γκε­ντρώ­νουν τις υ­λι­κο­τε­χνι­κές τους δυ­νά­μεις και το ζω­ντα­νό πα­ραγω­γι­κό τους δυ­να­μι­κό τους μέ­σα α­πό την προ­στα­σί­α -για έ­να με­γά­λο διά­στη­μα- της συσ­σώ­ρευ­σης και του εκ­συγ­χρο­νι­σμού του ντό­πιου πα­ρα­γω­γι­κού τους κεφά­λαιου. Μό­νο έτσι αυ­τές θα μπο­ρού­σαν να στα­θούν με ί­σους ό­ρους στον οι­κο­νο­μι­κό α­ντα­γω­νι­σμό του δυ­τι­κού μο­νο­πώ­λιου.

Ό­μως α­κό­μα και η φι­λε­λεύ­θε­ρη ι­μπε­ρια­λι­στι­κή πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση μπο­ρεί να εί­ναι προ­ο­δευ­τι­κή σε ό­σο βαθ­μό α­ντι­πα­ρα­τί­θε­ται στην πα­γκο­σμιοποί­η­ση που ε­πι­χει­ρούν να πραγ­μα­το­ποι­ή­σουν με την ω­μή ε­ξω­οι­κο­νο­μι­κή βί­α οι μο­νο­πω­λι­στές α­να­το­λι­κού φα­σι­στι­κού τύ­που, δη­λα­δή οι ι­μπε­ρια­λι­στές ρώ­σι­κου και κι­νέ­ζι­κου τύ­που. Αυ­τοί συσ­σω­ρεύ­ουν πο­λι­τι­κο-δι­πλω­μα­τι­κή, στρα­τιω­τι­κή και οι­κο­νο­μι­κή ι­σχύ α­σκώ­ντας ω­μή βί­α στους λα­ούς τους και εξω­τε­ρι­κή βί­α σε άλ­λους υ­πο­τε­λείς τους λα­ούς και χώ­ρες, ε­πι­διώ­κο­ντας τε­λικά μια βί­αι­η α­να­δια­νο­μή του πα­γκό­σμιου πλού­του ε­ξα­πο­λύ­ο­ντας πό­λε­μο λη­στρι­κού, α­ποι­κιο­κρα­τι­κού α­κό­μα και δου­λο­κτη­τι­κού χι­τλε­ρι­κού τύ­που ε­νά­ντια και σε τρι­το­κο­σμι­κές, αλ­λά και σε άλ­λες ι­μπε­ρια­λι­στι­κές χώ­ρες.

Για να υ­πο­νο­μεύ­σουν την πο­λι­τι­κή και οι­κο­νο­μι­κή ι­σχύ των α­ντι­πάλων τους φι­λε­λεύ­θε­ρων ι­μπε­ρια­λι­στών και για να κερ­δί­σουν στρα­τη­γι­κές θέ­σεις πα­ντού στον κό­σμο στα πλαί­σια της προ­ε­τοι­μα­σί­ας του με­γά­λου πο­λέμου τους, οι φα­σι­στι­κοί κρατι­κο­μο­νο­πω­λια­κοί κα­πι­τα­λι­σμοί συμ­μα­χούν με τις πιο ε­πι­θε­τι­κές, τις πιο σο­βι­νι­στι­κές με­ρί­δες των αρ­χου­σών τά­ξε­ων ό­λων των χω­ρών και υ­πο­θάλ­πουν τα πιο α­ντι­δρα­στι­κά “α­ντι­κα­πι­τα­λι­στι­κά” κι­νήμα­τα των μη κυ­ρί­αρ­χων τά­ξε­ων, κι­νή­μα­τα που θέ­λουν να γυ­ρί­σουν πί­σω τον τρο­χό της ι­στο­ρί­ας, ό­πως εί­ναι αυ­τά των πιο πα­ρα­γω­γι­κά κα­θυ­στε­ρη­μέ­νων τμημά­των της μι­κρο­α­στι­κής τά­ξης ή της πιο πα­ρα­σι­τι­κής κρα­τι­κής γρα­φειο­κρατί­ας ή ε­πί­σης αυ­τά των ο­πα­δών της φυ­σι­κής οι­κο­νο­μί­ας και της πα­τριαρ­χί­ας.

Τέ­τοια εί­ναι η συμ­μα­χί­α των ρώ­σων κρα­τι­κο­ο­λι­γαρ­χών με τις καθυ­στε­ρη­μέ­νες μι­κρο­α­στι­κές μά­ζες στις ο­ποί­ες δου­λεύ­ουν την ου­το­πί­α ό­τι μπο­ρούν να κα­τα­στρέ­ψουν τις σύγ­χρο­νες πα­ρα­γω­γι­κές δυ­νά­μεις. Στην πρά­ξη, βέ­βαια, κα­τα­στρέ­φουν μό­νο ε­κεί­νες, τις πιο σύγ­χρο­νες, των α­ντα­γω­νι­στών τους και αυ­τές μόνο εν μέ­ρει. Αυ­τά τα κι­νή­μα­τα οι α­να­το­λι­κοί κρα­τι­κο­φα­σίστες τα σέρ­νουν πί­σω α­πό τον δι­κό τους φα­σι­στι­κό κα­πι­τα­λι­σμό-ι­μπε­ρια­λι­σμό που, ε­κτός α­πό πιο κα­τα­πιε­στι­κός, εί­ναι πο­λύ πιο κα­θυ­στε­ρη­μέ­νος πα­ρα­γωγι­κά και γι’ αυ­τό κά­νει πιο ε­πι­σφα­λή μια σο­σια­λι­στι­κή οικο­δό­μη­ση μετά α­πό την ε­πα­νά­στα­ση που θα τον α­να­τρέ­ψει. Α­πό την άλ­λη ό­μως, ε­ξαι­τί­ας της ω­μής βί­ας που α­σκεί στους λα­ούς πά­νω στους ο­ποί­ους κυ­ριαρ­χεί, ο φα­σι­στικός κα­πι­τα­λι­σμός ε­πι­τα­χύ­νει το ξέ­σπα­σμα μιας ε­πα­νά­στα­σης. Η α­ντί­φα­ση δηλα­δή εί­ναι ό­τι μια τέ­τοια επα­νά­στα­ση ό­σο πιο εύ­κο­λα ξε­σπά­ει τό­σο πιο δύσκο­λα μπο­ρεί να στα­θε­ρο­ποι­η­θεί λό­γω σχε­τι­κής κα­θυ­στέ­ρη­σης των πα­ρα­γω­γικών δυ­νά­με­ων, ό­πως θα μπο­ρού­σε σε μια κα­πι­τα­λι­στι­κά πιο α­νε­πτυγ­μέ­νη και πιο δη­μο­κρα­τι­κή χώ­ρα.

Ο Λέ­νιν σε έ­να πε­ρί­φη­μο γράμ­μα του στον Γκόρ­κυ στις 3 του Γε­νά­ρη του 1911 ή­δη ξε­κα­θά­ρι­ζε αυ­τά τα ζη­τή­μα­τα δια­κρί­νο­ντας α­νά­με­σα σε δύ­ο εί­δη κα­πι­τα­λι­σμών, τον μαυ­ρο-ε­κα­το­νταρ­χί­τι­κο και ο­κτω­βρί­στι­κο κα­πι­τα­λι­σμό, τον κα­πι­τα­λι­σμό δη­λα­δή των μο­ναρ­χι­κών και των γαιο­κτη­μό­νων με­γά­λων βιομη­χά­νων, που ή­ταν από μια ά­πο­ψη το ι­στο­ρι­κό πρό­δρο­μο και α­νά­λο­γο του φα­σιστι­κού κα­πι­τα­λι­σμού, και τον να­ρό­ντνι­κο κα­πι­τα­λι­σμό, που εί­ναι το ι­στο­ρικό πρό­δρο­μο και α­νά­λο­γο του φι­λε­λεύ­θε­ρου κα­πι­τα­λι­σμού, που ο Λέ­νιν τον χα­ρα­κτη­ρί­ζει “δη­μο­κρα­τι­κό”.

“Θα ή­ταν δον­κι­χω­τι­σμός και κλαψού­ρι­σμα”, έ­γρα­φε ο Λέ­νιν, “αν οι σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες έ­λε­γαν στους ερ­γά­τες ό­τι θα μπο­ρού­σε να υ­πάρ­χει σω­τη­ρί­α κά­που ξέ­χω­ρα α­πό την α­νά­πτυ­ξη του κα­πι­τα­λι­σμού, και ό­χι μέ­σω της α­νά­πτυξης του κα­πι­τα­λι­σμού. Αλ­λά δεν λέ­με αυ­τό. Λέ­με το κε­φά­λαιο θα σας κα­τα­πιεί, θα κα­τα­πιεί τους Πέρ­σες, θα κα­τα­πιεί τους πά­ντες, και θα συ­νε­χί­σει να κατα­πί­νει ω­σό­του το α­να­τρέ­ψε­τε. Αυ­τή εί­ναι η α­λή­θεια. Και μην ξε­χά­σε­τε να προ­σθέ­σε­τε: Χω­ρίς την α­νά­πτυ­ξη του κα­πι­τα­λι­σμού δεν υ­πάρ­χει εγ­γύ­η­ση για νίκη πά­νω του.
Οι μαρ­ξι­στές δεν υ­πο­στη­ρί­ζουν ού­τε έ­να α­ντι­δρα­στι­κό μέ­τρο, όπως εί­ναι η α­πα­γό­ρευ­ση των τρά­στ, ο πε­ριο­ρι­σμός του ε­μπο­ρί­ου κλπ. Στον κα­θένα τα δι­κά του. Ας α­φή­σου­με τους Κο­μια­κόφ και Σια να χτί­ζουν σι­δη­ρο­δρό­μους δια­μέ­σου της Περ­σί­ας, ας τους στέλ­νου­με τους Λια­κόβ, ό­μως η δου­λειά των μαρ­ξι­στών εί­ναι να τους εκ­θέ­τουν στους ερ­γά­τες. Αν αυ­τό τρώ­ει τους ερ­γάτες λέ­νε οι μαρ­ξι­στές, ε­άν τους στραγ­γα­λί­ζει, α­ντα­πο­δώ­στε.
Η α­ντί­στα­ση στην α­ποι­κια­κή πο­λι­τι­κή και στη διε­θνή λε­η­λα­σί­α μέσω της ορ­γά­νω­σης του προ­λε­τα­ριά­του, μέ­σω της υ­πε­ρά­σπι­σης της ελευ­θε­ρί­ας του προ­λε­τα­ρια­κού α­γώ­να δεν κα­θυ­στε­ρεί την α­νά­πτυ­ξη του κα­πι­τα­λι­σμού, αλ­λά την ε­πι­τα­χύ­νει, α­να­γκά­ζο­ντάς τον να κα­τα­φύ­γει σε πιο πο­λι­τι­σμέ­νες, τε­χνι­κά ψη­λό­τε­ρες κα­πι­τα­λι­στι­κές με­θό­δους. Υ­πάρ­χει κα­πι­τα­λι­σμός και κα­πι­τα­λι­σμός. Υ­πάρ­χει ο μαυ­ρο-­ε­κα­το­νταρ­χί­τι­κος ο­κτω­βρί­στι­κος κα­πι­ταλι­σμός και ο να­ρό­ντνι­κος (“ρε­α­λι­στι­κός, δη­μο­κρα­τι­κός”, σφύ­ζων α­πό “δρα­στη­ριό­τη­τα”) κα­πι­τα­λι­σμός. Ό­σο πε­ρισ­σό­τε­ρο εκ­θέ­του­με τον κα­πι­τα­λι­σμό μπρο­στά στους ερ­γά­τες για την “α­πλη­στί­α και την ω­μό­τη­τα του” τό­σο πιο δύ­σκο­λο εί­ναι για τον κα­πι­τα­λι­σμό του πρώ­του εί­δους να συ­νε­χί­ζε­ται, τό­σο πιο σί­γου­ρα υ­πο­χρε­ώ­νε­ται να περ­νά­ει στον κα­πι­τα­λι­σμό δεύ­τε­ρου εί­δους. Και αυ­τό ακρι­βώς μας βο­λεύ­ει, αυ­τό α­κρι­βώς βο­λεύ­ει το προ­λε­τα­ριά­το.
Το διε­θνές προ­λε­τα­ριά­το πιέ­ζει τον κα­πι­τα­λι­σμό με δυο τρό­πους: α­πό τη μια με­τα­τρέ­πει τον ο­κτω­βρί­στι­κο κα­πι­τα­λι­σμό σε δη­μο­κρα­τι­κό κα­πιτα­λι­σμό και α­πό την άλ­λη ε­πει­δή διώ­χνει τον ο­κτω­βρί­στι­κο κα­πι­τα­λι­σμό μακρυά α­πό τον ε­αυ­τό του, με­τα­φέ­ρει αυ­τόν τον κα­πι­ταλι­σμό στους ά­γριους. Όμως αυ­τό διευ­ρύ­νει την βά­ση του κα­πι­τα­λισμού και φέρ­νει κο­ντύ­τε­ρα τον θά­να­τό του. Πρα­κτι­κά δεν υ­πάρ­χει ο­κτω­βρί­στι­κος κα­πι­τα­λι­σμός που να έ­χει μεί­νει στην Δυ­τι­κή Ευ­ρώ­πη, πρα­κτι­κά ό­λος ο κα­πι­τα­λι­σμός εί­ναι δη­μο­κρα­τικός. Ο ο­κτω­βρί­στι­κος κα­πι­τα­λι­σμός έ­χει φύ­γει α­πό την Βρε­τα­νί­α και την Γαλλί­α και έχει πά­ει στη Ρω­σί­α και στην Α­σί­α. Η ρώ­σι­κη ε­πα­νά­στα­ση και οι επα­να­στά­σεις στην Α­σί­α εί­ναι οι α­γώ­νες να διω­χτεί ο ο­κτω­βρί­στι­κος κα­πι­ταλι­σμός και να α­ντι­κα­τα­στα­θεί α­πό τον δη­μο­κρα­τι­κό κα­πι­τα­λι­σμό. Και ο δη­μοκρα­τι­κός κα­πι­τα­λι­σμός εί­ναι ο τε­λευ­ταί­ος του εί­δους του. Δεν έ­χει άλ­λο στά­διο να πά­ει. Το ε­πό­με­νο στά­διο εί­ναι ο θά­να­τός του”.

Αυ­τό που κά­νουν σή­με­ρα οι σο­σιαλ­φα­σί­στες στην Ελ­λά­δα και σε ό­λο τον κό­σμο, εί­τε εί­ναι πρά­κτο­ρες των νέ­ων τσά­ρων, εί­τε α­διόρ­θω­τοι μι­κρο­αστοί - α­ντι­δρα­στι­κοί, δεν εί­ναι να πα­λεύ­ουν για να α­να­τρέ­ψουν με ε­πα­νά­σταση τον δη­μο­κρα­τι­κό κα­πι­τα­λι­σμό, που εί­ναι πια πα­ρα­γω­γι­κά υ­πε­ρώ­ρι­μος, για να φέ­ρουν το σο­σια­λι­σμό, αλ­λά πα­λεύ­ουν για να α­ντι­κα­τα­στή­σουν τον “δη­μοκρα­τι­κό” κα­πι­τα­λι­σμό με τον φα­σι­στι­κό κα­πι­τα­λι­σμό ή πιο συ­γκε­κρι­μέ­να παλεύ­ουν να αντι­κα­τα­στή­σουν την φι­λε­λεύ­θε­ρη πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση με την φασι­στι­κή πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση. Θέ­λουν δη­λα­δή να κα­τα­στρέ­ψουν τις α­νώ­τε­ρες παρα­γω­γι­κές κα­πι­τα­λι­στι­κές σχέ­σεις, τις σχε­τι­κά πιο δη­μο­κρα­τι­κές κά­τω α­πό τις ο­ποί­ες α­να­πτύσ­σο­νται πα­ρα­πέ­ρα και πιο εύ­κο­λα οι πα­ρα­γωγι­κές δυ­νάμεις, κα­θώς και το βιο­τι­κό ε­πί­πε­δο και η πο­λι­τι­κο­συν­δι­κα­λι­στι­κή ορ­γά­νω­ση των προ­λε­τά­ριων.

Με λί­γα λό­για θέ­λουν να γυ­ρί­σουν πί­σω τον τρο­χό της ι­στο­ρί­ας.

(Κομμάτια από κείμενα της ΟΑΚΚΕ)

Ουσία και αντικείμενο της μαρξιστικής φιλοσοφίας

 του Παναγιώτη Γαβάνα Ένα από τα βασικά ζητήματα που είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστεί στην αρχή αυτής της σειράς άρθρων που παρουσιάζουμε ανα...