Ο Ρώσος ανθύπατος Ιωάννης Καποδίστριας και οι Έλληνες μαρξιστές (2ο μέρος)

Από Κόκκινο Μετερίζι

Πρόκειται για το δεύτερο και τελευταίο μέρος αυτής της ενότητας (παραπέρα κατάτμηση του υλικού θα γινότανε κουραστική). Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως το ιστολόγιο θα σταματήσει εδώ με το θέμα  του ’21. Κι αυτό όχι από ιστοριολαγνεία, αν και πάσχουμε λιγάκι κι απ’ αυτήν. Οι θετικές αλλά κυρίως οι αρνητικές πλευρές που κληροδότησε στους Νεοέλληνες ο τρόπος που οργανώθηκε η εξέγερση και τελικά το νεοελληνικό κράτος, διατηρούνε και σήμερα ακέραιο το ρόλο τους στην πορεία που χαράζει ο λαός και το έθνος. Αυτό όμως είναι ζήτημα μιας ή περισσότερων, μελλοντικών δημοσιέψεων…

Δυο λόγια μονάχα για δυο από τους κορυφαίους διανοητές του ελληνικού προλεταριάτου, διανοούμενους που το υπηρέτησαν με τη γραφίδα τους με πάθος και των οποίων τα κείμενα αναπαράγουμε δω.

Ο μεν Γιάνης Κορδάτος, από τα ιδρυτικά μέλη του ΣΕΚΕ και Γενικός Γραμματέας του ΣΕΚΕ(Κ) – ΚΚΕ μεταξύ 1920 και 1924, ήταν αυτοδίδαχτος ιστορικός, με νομικές σπουδές. Το 1927 αποχώρησε από το Κόμμα, λόγω της διαφωνίας του με τη θέση για το Μακεδονικό, αλλά και λόγω σοβαρής σοσιαλδημοκρατικής παρέκκλισης του ίδιου. Ωστόσο, παρέμεινε σε γενικές γραμμές δίπλα στο ΚΚΕ, αν και το Κόμμα του ασκούσε σκληρή (δίκαιη) κριτική σε θεωρητικά ζητήματα, διώχτηκε από τη διχτατορία του Μεταξά, συμμετείχε την τελευταία πενταετία της ζωής του (1956-1961) στα καθοδηγητικά όργανα της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ). Κληροδότησε στη φτωχολογιά και σε όλο το έθνος τις πρώτες ελληνικές μαρξιστικές πραγματείες πάνω στην ιστορία του, αλλά και πάνω στην αρχαιοελληνική φιλοσοφία, στο χριστιανισμό, στην ανάπτυξη του ελλαδίτικου εργατικού κινήματος κ.ά. Αν και υπέφερε αναλυτικά από έναν κάποιο αναγωγισμό και μηχανικισμό με τον οποίο αντιμετώπιζε τον ιστορικό υλισμό σα μέθοδο, το έργο του είναι ανεχτίμητης αξίας και δίνει τη βάση για τους νέους μαρξιστές διανοητές να εμβαθύνουνε, ή και να αρνηθούνε πλευρές των αναλύσεών του.

Ο δε Γιάννης Ζέβγος - Ταλαγάνης, μια από τις πιο ευγενικές μορφές του παλιού ΚΚΕ, δάσκαλος στο επάγγελμα, οργανώθηκε στο ΣΕΚΕ το 1919, ενόσω ήτανε στρατιώτης. Από τη διχτατορία του Πάγκαλου ακόμα γνώρισε τις εξορίες και τις φυλακές. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’20, μέλος του Γραφείου της Επιτροπής Πόλης της ΚΟΑ του ΚΚΕ, ήταν από τους πρωτομάστορες της ανάλυσης της νεοελληνικής κοινωνίας και της εκπόνησης της γραμμής της 6ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ του 1934 που έδωσε την πρώτη συγκεκριμένη μαρξιστική ανάλυση για την πορεία του επαναστατικού προτσές στη χώρα μας. Στο 6ο Συνέδριο του ΚΚΕ – ΕΤΚΔ το 1935, εκλέγεται στην Κεντρική Επιτροπή. Στην Ακροναυπλιά, όπου μεταφέρθηκε από την Κέρκυρα το 1940 με την έναρξη του πολέμου, στα 1942 γράφει τη «Σύντομη Μελέτη της Νεοελληνικής Ιστορίας» σε 3 μέρη, έργο αναγκαστικά συνοπτικό αλλά κλασσικό, αφού αποτελεί ένα από τα αγκωνάρια στα οποία βάσιζε η κομματική βάση του ΚΚΕ την πολιτική της παιδεία (σε ό,τι αφορούσε την ιστορία) κείνη την εποχή. Μέλος της ΚΕ του ΕΑΜ και της τριμελούς Γραμματείας του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1943, Υπουργός Γεωργίας στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Γεωργίου Παπανδρέου στα 1944, μέλος της ΚΕ και αναπληρωματικό μέλος του ΠΓ του ΚΚΕ από το 1945 μέχρι το 1947. Βαρύνεται με το σοβαρό δεξιό λάθος της υπογραφής της Συμφωνίας της Καζέρτας, το Σεπτέμβρη του '44. Στις 20 του Μάρτη του 1947, κι ενώ βρισκόταν σαν αντιπρόσωπος του ΕΑΜ στη Σαλονίκη, δολοφονήθηκε από ένα ρεμάλι, πράχτορα της ΕΣΑ και του Α2 του Γ’ Σώματος Στρατού, ονόματι Βλάχο. Ήτανε για χρόνια από τους βασικούς αρθρογράφους του «Ριζοσπάστη» και του «Ρίζου της Δευτέρας», ενώ διατέλεσε και επικεφαλής σύνταξης της τότε αληθινής Κομμουνιστικής Επιθεώρησης.

Γιάνης Κορδάτος - ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Εκδόσεις 20ος Αιώνας) ΤΟΜΟΣ Χ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΝΒ’ Η ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΗ ΔΙΧΤΑΤΟΡΙΑ

Σχετικά με την κυβερνητική δράση του Καποδίστρια, οι ξένοι ιστορικοί ομόφωνα την καταδικάζουν…Η άγνοια και η αμάθειά του στα οικονομικοκοινωνικά ζητήματα ήτανε κλασσική. Όλα τα εξαρτούσε από τη βία και πίστευε πως εφαρμόζοντας το ρώσικο απολυταρχικό σύστημα θα έφερνε τον παράδεισο. Από όλα τα νομοθετικά του μέτρα, κανένα δεν ξεχωρίζει για την αντικειμενική προσαρμογή του στην τοτινή κατάσταση. Το ίδιο και η γεωργική του πολιτική…Όλα του τα μέτρα της αγροτικής πολιτικής αποβλέπανε στο να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των πλουσιοχωρικών.

Ένα από τα πιο μεγάλα ζητήματα της εποχής του, ζήτημα κοινωνικοοικονομικό από τα σπουδαιότερα, ήτανε το μοίρασμα των εθνικών γαιών. Στο ζήτημα αυτό κράτησε καθαρά κομματική στάση. Υποσχότανε το μοίρασμα για να κρατάει κάτω από την επιρροή του τους φτωχοαγρότες με την ιδέα να τους αποτραβήξει από την επιρροή των συνταγματικών. Στα κρυφά όμως ήρθε σε επαφή με παραλήδες Ελληνο-Ρώσους για την αγορά των εθνικών γαιών και τη δημιουργία ισχυρού φεουδαρχισμού. Ίσως στην πολιτική αυτή να υπήρχε και τσαρικός δάχτυλος για να υποδουλωθεί η Ελλάδα στο ρώσικο κεφάλαιο για να μπορεί καλύτερα ο τσαρισμός να την εκμεταλλεύεται στην εξωτερική του πολιτική…

Οι απολυταρχικές όμως αρχές του Καποδίστρια εκδηλωθήκανε σε όλο του το διοικητικό σύστημα. Όπως και στην απολυταρχική Ρωσία, τη δικαστική εξουσία την ήθελε όχι ανεξάρτητη, αλλά όργανό του. Οι δικαστές δεν έπρεπε να έχουν «ελευθερία» στη γνώμη τους αλλά να είναι υποχείριοι της διοίκησης και της κλίκας του. Ο νέος «δικαστικός κώδικας» που εφάρμοσε όχι μονάχα δεν εμπνεότανε από τις αρχές της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά και ήτανε αντικαθρέφτισμα των φεουδαρχικών και θεοκρατικών αντιλήψεων του Μεσαίωνα. Εξόν από τις άλλες βάρβαρες ποινές που θέσπιζε, αναγνώριζε και τον αφορισμό σαν ποινή. Ανάτρεψε δηλαδή όλα τα φιλελεύθερα νομοθετήματα που θεσπιστήκανε στις τρεις πρώτες Εθνοσυνελεύσεις και πέρα για πέρα οργάνωσε την απολυταρχική Διοίκηση, ενισχύοντας έτσι τη φεουδαρχική τάξη και καταπολεμώντας την αστική και τους μικροχωριάτες…Σαν επισφράγισμα του απολυταρχισμού του, με τα «εκπαιδευτικά του» θέλησε να πνίξει κάθε νέα ιδέα και να διδάξει τις φεουδαρχομοναρχικές ιδέες. Γι’ αυτό στ’ ανώτερα σχολεία απαγόρεψε τη διδασκαλία του «Γοργία» του Πλάτωνα επειδή στο διάλογο αυτό διδάσκεται ότι «το αδικείν είναι χείρον του αδικείσθαι»…Στους δασκάλους επέβαλε ακόμα να κάνουν το χαφιέ και να ρωτάνε και να μαθαίνουνε από τους μαθητές τα φρονήματα των γονέων τους. Το ίδιο επέβαλε και στους μαθητές. Στο Κυβερνείο του πάλι είχε συγκεντρώσει ό,τι αισχρό και φαύλο υπήρχε τότε, από τους αδερφούς του Βιάρο και Αυγουστίνου ως τους τελευταίους μαχαιροβγάλτες. Με τα πιο ανήθικα και καταπιεστικά μέτρα εστραγγάλιζε κάθε ελεύθερη εκδήλωση και λαϊκή διαμαρτυρία. Η ελευθεροτυπία απαγορευότανε. Ο χαφιεδισμός μεσουρανούσε…

Ήταν φυσικό ο Καποδίστριας να καταδιώξει όχι μόνο τους αντιπολιτευόμενους, αλλά και κάθε νεοϊδεάτη και δημοκρατικό. Πιο πολύ όμως μισούσε τους τέκτονες (σ.κ.μ. μασόνους) – καρμπονάρους καθώς και όσους ήταν οργανωμένοι σε μυστικές εταιρείες που εκείνο τον καιρό οι πιο πολλές στρέφονταν ειδικά κατά του μοναρχισμού και κατά του δεσποτισμού γενικά…Γενικά όλες του οι ενέργειες αποβλέπανε όχι μόνο να στερεώσουν την εξουσία του, αλλά και να διαλύσουν κάθε θεσμό που αντανακλούσε τις φιλελεύθερες και δημοκρατικές παραδόσεις…

Με δυο λέξεις ο Καποδίστριας δημιούργησε κράτος φόβου. Αν και υπερβολικός στις εκφράσεις του, είχε δίκαιο ο Εφτανησιώτης βουλευτής Γ. Ιακωβάτος να βροντοφωνήσει στη συνεδρίαση της Ελληνικής Βουλής (15 του Φλεβάρη του 1880): «Ο Καποδίστριας δεν έγινε Κυβερνήτης της Ελλάδας ως Έλλην, αλλ’ ως υπήκοος και πράκτωρ της Ρωσσίας, γεννημένος αρνησίπατρις και προδότης πίστεως και πατρίδος» («Πρακτικά της 70 Συνεδριάσεως», σ. 582)


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΝΔ’ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Οι φίλοι και οι εχθροί του Καποδίστρια, πριν ακόμα έρθει στην Ελλάδα, έλεγαν και έγραφαν πως θ’ ακολουθούσε ρωσόφιλη εξωτερική πολιτική. Και δεν έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους. Στους πρώτους μήνες έκανε τον ουδέτερο αλλά παραΰστερα ξεσκεπάστηκε…

Τον Απρίλη του 1829…επειδή στο αναμεταξύ οι Τούρκοι πολεμούσαν (σ.κ.μ. τους Ρώσους στα Στενά του Ελλήσποντου), ο Καποδίστριας πρόσταξε το ναύαρχο Σαχτούρη να παρατήσει τον αποκλεισμό του Βόλου και να πλεύσει στον Ελλήσποντο να αποκλείσει τα Στενά. Έτσι ο αποκλεισμός των Δαρδανελίων που κηρύχτηκε από τον Τσάρο ενισχύθηκε τώρα από τον ελληνικό στόλο. Η αλήθεια είναι πως ο Καποδίστριας με αυτή του την ενέργεια εξυπηρέτησε πολύ τους Ρώσους που βρίσκονταν σε πολύ στενάχωρη θέση…


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΝΣΤ΄ Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Όπως είδαμε, ο Καποδίστριας καταλύοντας το πολίτευμα της Τροιζήνας, υποσχέθηκε πως θα καλούσε Εθνική Συνέλευση για να εγκρίνει τις αποφάσεις που πήρε. Ο Καποδίστριας τόβρισκε καλό να μην καλέσει την Εθνική Συνέλευση, γιατί ήξερε πως ο ελληνικός λαός στη μεγάλη του πλειοψηφία ήταν δημοκρατικός…Οι εκλογείς χωρίστηκαν σε δυο κόμματα: Οι καποδιστριακοί υποψήφιοι αυτοχαρακτηρίζονταν καλοί χριστιανοί. Οι αντιπολιτευόμενοι όμως τους λέγανε δουλόφρονες…Όταν μάλιστα άρχισαν οι εργασίες της Συνέλευσης, ο Κολοκοτρώνης με τους πιο πολλούς Μοραΐτες κοτζαμπάσηδες, που ήταν το στήριγμα του Καποδίστρια, σύνταξαν ένα έγγραφο στο οποίο εκθειάζανε τη «σοφή διοίκηση του Κυβερνήτη»…

Οι αυθαιρεσίες όμως και οι απολυταρχισμοί του είχαν ξεσηκώσει τα αστικά στοιχεία εναντίον του. Το αντικαποδιστριακό στρατηγείο στήθηκε στην Ύδρα και στη Σύρα…Οι Υδραιώτες αρχηγοί (Μαυροκορδάτος και Κουντουριωταίοι) δεν έχασαν καιρό όταν μάθανε τη δυσαρέσκεια και των Μαυρομιχαλαίων. Στείλανε κρυφά απεσταλμένους στη Μάνη και ήρθανε σε επαφή μαζί τους και τους κολάκεψαν όσο μπορούσανε για να τους φέρουνε σε γραμμή αντικαποδιστριακού κινήματος. Ο Καποδίστριας  όταν έμαθε τις ενέργειες του Μαυροκορδάτου τρομοκρατήθηκε για μια στιγμή. Έκανε όμως πως δεν έδωκε σημασία, γι’ αυτό κάλεσε στο Ναύπλιο τον Πετρόμπεη. Μα οι Μανιάτες όταν το μάθανε συγκεντρωθήκανε στο λιμάνι. Κι εκεί φανερά σήκωσαν τη σημαία της ανταρσίας…Η μπόρα ξέσπασε. Η Ελλάδα από τότε χωρίστηκε φανερά σε δύο κόμματα, σε καποδιστριακούς και συνταγματικούς. Ο Καποδίστριας χωρίς να χάσει καιρό έστειλε στόλο και στρατό ενάντια στους επαναστάτες. Μα την ίδια εποχή στασίασε η Αταλάντη και η Θήβα. Και οι Υδραιώτες δηλώσανε καθαρά πως δεν αναγνωρίζουν τον Καποδίστρια για «κυβερνήτη» και δεν υπακούν πια τις διαταγές του.

Ο Καποδίστριας, αν και ενέργησε με γρηγοράδα και αποφασιστικότητα, τα βρήκε σκούρα γιατί η ανταρσία της Ύδρας δε  ήτανε μικρό πράγμα.

Ο Μιαούλης επικεφαλής 150 Υδραιωτών πήγε στον Πόρο (που ήτανε  ο ελληνικός ναύσταθμος) και πήρε μαζί του τον ελληνικό στόλο καθώς και την καινούρια φρεγάτα «Ελλάς». Μπροστά στο στασιαστικό αυτό κίνημα ο Καποδίστριας απελπισμένος ζητάει τη συνδρομή των ξένων στόλων (ρώσικου, αγγλικού και γαλλικού) αλλά μόνο ο πολιτικός συμβουλάτορας του Καποδίστρια, ο Ρώσος ναύαρχος Ρίνκορντ, φάνηκε πρόθυμος και έδωκε βοήθεια στον Καποδίστρια με το να αποκλείσει με το στόλο του τους στασιαστές μέσα στον Πόρο. Ο Μιαούλης μπροστά στον κίνδυνο να πιαστεί αιχμάλωτος και να μείνει ντροπιασμένος γύρεψε να βγει έξω με το στόλο του. Και επειδή δεν τον άφησαν οι Ρώσοι, χτυπήθηκε μαζί τους. Πέντε μέρες βάσταξε η μάχη ή καλύτερα το κανονίδι κι από τις δύο μεριές. Στο τέλος οι στασιαστές νικηθήκανε και ο Μιαούλης για να μην παραδώσει τη φρεγάτα «Ελλάς» στον Καποδίστρια, την έκαψε (13 Αυγούστου 1831)…

Από τότε ουσιαστικά υπήρχανε δύο κυβερνήσεις: η κυβέρνηση της ΄Ύδρας και η κυβέρνηση του Καποδίστρια. Η δεύτερη τούτη εκπροσωπούσε τον απολυταρχισμό και γι’ αυτό είχε την υποστήριξη του Ρώσου αντιπρεσβευτή Πανίν και του Ρώσου στόλαρχου Ρίνκορντ. Η άλλη ήταν συνταγματική. Ο Καποδίστριας τίποτα δεν έκανε αν δε ζητούσε τη συμβουλή των Ρώσων πραχτόρων…Αλλά και οι Υδραιώτες, οι Συριανοί και οι άλλοι συνταγματικοί πατριώτες δεν κάθονταν με σταυρωμένα τα χέρια. Ο συνταγματικός πυρετός διαδιδόταν παντού και ήταν κολλητική αρρώστια…


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΝΖ’ Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Εκεί που έφτασαν τα πράγματα, το χάσμα ήταν πια αγεφύρωτο. Ο Καποδίστριας ύστερα από την εξέγερση της Ύδρας και τις επαναστατικές ενέργειες της αντιπολίτευσης, άφησε τα προσχήματα και φερνόταν σα τσάρος. Οι φυλακές είχαν γεμίσει. Ο χαφιεδισμός είχε πάλι απλωθεί παντού. Το καποδιστριακό καθεστώς ήταν καθεστώς αστυνομοκρατίας. Όλοι οι φιλελεύθεροι, οι δημοκρατικοί και οι προοδευτικοί καταδιώχτηκαν επειδή κατακρίνανε τα απολυταρχικά του φερσίματα. Ο Πολυζωίδης, ο Φαρμακίδης και τόσοι άλλοι κλείστηκαν στις φυλακές ή εξορίστηκαν.

Γι’ αυτό ο Κοραής από το Παρίσι όχι μόνο επιδοκίμαζε την επαναστατική στάση των αντικαποδιστριακών, αλλά και συνιστούσε έμμεσα στους πατριώτες και ελεύθερους Έλληνες να επαναστατήσουν και να βγάλουν από τη μέση τον τύραννο.

Το 1830 ο σοφός Έλληνας του Παρισιού δημοσίεψε ανώνυμα ένα φυλλάδιο – διάλογο στο οποίο τα φανταστικά πρόσωπα Λαοσθένης και Χαρίλαος στιγμάτιζαν τον Καποδίστρια για τις ανελεύθερες πράξεις και το τυραννικό του καθεστώς. Τον άλλο χρόνο (1831) τύπωσε και το δεύτερο φυλλάδιο – διάλογο. Και στο διάλογο αυτόν τα φανταστικά πρόσωπα Πασιχάρης και Δημοχάρης στιγματίζουν τον Καποδίστρια, για το διωγμό του τύπου, για τη διαφθορά των χαρακτήρων, για το χαφιεδισμό, για τη λογοκρισία, «την διενεργούμενην υπό των τρεχεδείπνων και ψωμιοκολάκων» και για τα χάραξη του ονόματός του πάνω στα νομίσματα. Ο διάλογος έκλεινε με τη φράση: «Η Ελλάς δε ανέστη, τάφον μόνον ήλλαξε και από νεκροθάπτην Τούρκον απέρασεν εις Έλληνα». Ο Κοραής έστειλε και επιστολές σε σημαντικά πρόσωπα και όχι μόνο κατηγορούσε τον Καποδίστρια, αλλά και επέμενε πως το καλύτερο πολίτευμα είναι η αβασίλευτη δημοκρατία. Πρέπει να σημειώσουμε πως ο Κοραής δε συμφωνούσε με όλους τους αντιπολιτευόμενους. Πολλοί απ’ αυτούς ήταν Φαναριώτες, που από ιδιοτέλεια και συμφεροντολογισμό ήταν εχθροί του Καποδίστρια…

Οι συμβουλές του Κοραή έπιασαν. Ήταν τέτοια η αγανάκτηση που το μαχαίρι έφτασε στο κόκκαλο. Αυτή τη φορά δεν ήταν δυνατό να οργανωθεί νέα εξέγερση. Γι’ αυτό οι πατριώτες αποφάσισαν να δολοφονήσουν τον Καποδίστρια. Ο ποιητής Αλ. Σούτσος πρωτοστατούσε στην κίνηση αυτή. Με τη σάτιρά του ξεσκέπαζε τους καποδιστριακούς, και με τις χορδές της δημοκρατικής λύρας του καλούσε τους πατριώτες να σκοτώσουν τον τύραννο. Στην Ύδρα πάρθηκεν η απόφαση. Οι Υδραίοι ξέρανε από την καλή τους Μανιάτες. Τους δόθηκε πολλές φορές η ευκαιρία να τους ψυχολογήσουν. Εκμεταλλευτήκανε λοιπόν το φιλότιμό τους όσο μπορούσαν. Μέσο του Ρουάν, υποσκάψανε το μίσος και το πάθος που είχαν οι Μαυρομιχαλαίοι κατά του Καποδίστρια. Πλησίασαν τον Κώστα Μαυρομιχάλη, τον αδερφό του μπέη της Μάνης που τον είχαν φυλακισμένο στο Μπούρτζι για τη στάση που έκαναν οι Μανιάτες, και το Μπεηζαντέ Γιώργη, το παιδί του μπέη, που ήταν και δεν ήταν τριάντα χρονών. Και οι δυο κρατούντανε στο Ναύπλιο, και μισούσαν τον Καποδίστρια. Με τα πολλά τους κατάφεραν να δολοφονήσουν τον τύραννο. Στις 27 του Σεπτέμβρη, του 1831, μέρα Κυριακή, πρωί πρωί, όταν ο Καποδίστριας πήγαινε στον Άγιο Σπυρίδωνα να εκκλησιαστεί παραφύλαξαν και τον σκότωσαν.

Έτσι η Ελλάδα ελευθερώθηκε από έναν τύραννο. Ο Κοραής και όλοι προοδευτικοί Έλληνες πανηγύρισαν…

Δε θέλει ρώτημα πως οι καποδιστριακοί τάχασαν όταν έμαθαν πως ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε. Και πιο πολύ στενοχωρήθηκε ο Κολοκοτρώνης γιατί έχασε το φίλο και προστάτη του. Μόλις έμαθε πως οι Μαυρομιχαλαίοι σκότωσαν τον Καποδίστρια, έπεσε του πεθαμού. Στη αρχή τάβαλε με το γιο του Γενναίο γιατί αυτός με τον Πλαπούτα ήταν αντικαποδιστριακοί. Και στο εξωτερικό οι αντιδραστικοί λυπήθηκαν για το χαμό του Καποδίστρια. Αντίθετα οι φιλελεύθεροι και προοδευτικοί χάρηκαν. Με την προοπτική του χρόνου είμαστε υποχρεωμένοι να συμφωνήσουμε με τους επικριτές του. Όσοι εξακολουθούν να θαυμάζουν τον Καποδίστρια, είναι αντιδραστικοί και όσοι βρίσκουν πως ήταν προοδευτικός και φίλος του λαού είναι κουφιοκεφαλάκηδες.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΕΒΓΟΣ – Σύντομη Μελέτη της Νεοελληνικής Ιστορίας Γ’ Έκδοση  - Εκδ. Διόνυσος

Κεφάλαιο Πέμπτο ΤΡΙΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ (Αρχές 1828 – Αρχές 1833) σελ. 103 κ.ε.

Ο Γιάννης Καποδίστριας, ήταν Κερκυραίος από αριστοκρατική οικογένεια, κόντες. Έκανε γενικός γραμματέας στην Ιόνιο Πολιτεία. Τότε γνώρισε τον Κολοκοτρώνη και άλλους καπεταναίους. Έπειτα πέρασε στην υπηρεσία του Τσάρου και έγινε υπουργός των εξωτερικών. Ήταν αντιδραστικός διπλωμάτης της σχολής Μέττερνιχ, στεγνός και πεισματάρης γραφειοκράτης, φανατικός οπαδός του τσαρισμού στην εσωτερική και εξωτερική του πολιτική. Όταν η εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας τον έβγαλε κυβερνήτη, έμενε στην Ελβετία. Πήγε στην Πετρούπολη όπου πήρε καθοδηγητικές γραμμές από τον τσάρο να ξεκάνει με το φιλελευθερισμό στην Ελλάδα…

Αμέσως ο Καποδίστριας φανέρωσε τις αντιδραστικές του διαθέσεις. Έβαλε στη Βουλή το δίλημμα ή θα διαλυθεί και θα καταργηθεί σιωπηρά το σύνταγμα ή αυτός θάφευγε από την Ελλάδα. Η Βουλή υποχωρεί…Έτσι, οι φιλελεύθεροι θεσμοί καταργήθηκαν ο Καποδίστριας έγινε διχτάτορας και συσταίνει το Πανελλήνιο με 27 μέλη…Στα σκολειά δυναμώνει τα θρησκευτικά και γλωσσικά μαθήματα. Γυρεύει να στηριχτεί στους μεγαλοκαπεταναίους που αποτελούσανε το ρούσικο κόμμα. Ο Κολοκοτρώνης είναι συμβουλάτορας και δεξί του χέρι. «Ο Ανδρέας Μεταξάς ήταν το κύριο όργανο του ανυπόληπτου Καποδίστρια» (Μαρξ)…Συστηματοποιεί την έγγεια φορολογία, το δέκατο για τα ιδιωτικά και το ένα τρίτο για τα εθνικά. Οι καπεταναίοι κι οι τσιφλικάδες ρημάζουν τους αγρότες με τις ενοικιάσεις αυτών των εσόδων. Ιδρύει χρηματιστική τράπεζα που ταυτίζεται με το κρατικό ταμείο. Βγάνει ομολογίες και βάνει υποθήκη στις σταφίδες της Αχαγιάς, τους ελιώνες της Άμφισσας Κορίνθου, το σμυρίγλι και το αλάτι της Νάξου και άλλα. Γρήγορα η τράπεζα χρεωκόπησε…

Το σύνθημα της εθνοσυνέλευσης απλώνεται και ο Καποδίστριας κηρύσσει εκλογές για τις 4 του Μάρτη του 1829…Με επιτροπή ελέγχου εκλογών εκκαθαρίζει τους ανεπιθύμητους βουλευτές και πάει να νομιμοποιήσει με αυτήν την κωμωδία τη διχτατορία του. «Ήθελε να κάμει ευγενείς, ήθελαν να κάμουν σύστημα να είναι αυτεινοί απόλυτοι αφεντάδες και εμείς είλωτες με τρύπιες σκούφιες», γράφει ο Μακρυγιάννης, που συνεργάζεται με τους μικροκαπεταναίους…

Ουσιαστικά η επανάσταση τελειώνει στα 1830, οχτώμιση χρόνια μετά το ξέσπασμά της…Τελειώνει χάρη στη νίκη των ρούσικων όπλων…Τελειώνει όπως άρχισε, με επικεφαλής μπιστικούς του τσάρου. Στον ιστορικό στίβο της πάλης των δυνάμεων της φεουδαρχικής αντίδρασης με τον τσαρισμό επικεφαλής, με τις δημοκρατικές δυνάμεις της προόδου, η εθνικο-δημοκρατική, η λαϊκή ελληνική επανάσταση τοποθετείται στην τροχιά της τσαρικής αντίδρασης. Η συντηρητική, καιροσκοπική Αγγλία, που επιμένει να διατηρήσει το καθεστώς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, διευκολύνει τον τσαρισμό. Γράφει ο Μαρξ: «Αυτό το ίδιο διπλωματικό σύστημα, που εφευρέθηκε για να αποσοβηθούνε οι αρπαγές τουρκικών εδαφών απ’ τους Ρώσους, αναγκάζει δέκα εκατομμύρια Έλληνες χριστιανούς της ευρωπαϊκής Τουρκίας να απευθύνονται στη Ρωσία και να ζητάνε βοήθεια και υπεράσπιση»…

Ωστόσο η αντιπολίτευση βράζει.

Μονάχα ορισμένοι καπεταναίοι, πρώτος και καλύτερος ο Γέρος (σ.κ.μ. Κολοκοτρώνης) βρίσκονται σαν είδος στρατάρχες γύρω από τον κυβερνήτη διχτάτορα. Το αρχοντολόι ξεσηκώνεται γιατί το περιορίζει στην ασύστολη διαχείριση των επαρχιακών ζητημάτων. Η Ύδρα ζητάει 18 εκατ. Φοίνικες για αποζημίωση. Ο Καποδίστριας προτείνει να τους δώσει ένα μέρος από τα εθνικά κτήματα. Αυτοί αρνιούνται. Τα παλληκάρια και οι μικροκαπεταναίοι, που γυρνάν πεινασμένοι και γυμνοί, θέλουνε βοήθεια, ένα κομμάτι γης ν’ ακουμπήσουν κάπου. Η αγροτιά γυρεύει γη. Συμφέροντα ολότελα αντιτιθέμενα συνενώνουν αυτό τον κόσμο ενάντια στον  Καποδίστρια. Και με το σύνθημα «σύνταγμα» αρχίζει ο αγώνας εναντίον του. Τα δημοκρατικά στοιχεία, οι διανοούμενοι πρωτοστατούν. Η Αγγλία συδαυλίζει και δυναμώνει τον αγώνα ενάντια στον πράχτορα του τσάρου. Έτσι διαμορφώνεται ξανά ο συνασπισμός των πρώτων χρόνων της επανάστασης απ’ τους πρόκριτους ως τα δημοκρατικά στοιχεία ενάντια στο ρούσικο κόμμα…

Η Ύδρα μεταβάλλεται σε κέντρο επαναστατικό. Εκεί μαζεύονται ο Τρικούπης, ο Μαυροκορδάτος, οι οπαδοί του καιροσκόπου Κωλέττη, κι όλα τα φιλελεύθερα στοιχεία…Ο Ρώσος ναύαρχος Ρίνκορντ βλέπει τον Καποδίστρια Ρώσο υπουργό και τον ενισχύει. Ο Καποδίστριας  διατάζει τον Κανάρη να ετοιμάσει το στόλο στον Πόρο για να αποκλείσει την Ύδρα. Μα οι Υδραίοι στέλνουνε το Μιαούλη, κι αυτός στις 14 του Ιούλη πιάνει το ναύσταθμο, αιχμαλωτίζει τον Κανάρη και παίρνει το στόλο. Ο Καποδίστριας μπλοκάρει τον Πόρο. Ο Νικηταράς με 1000 άντρες απέναντι απ΄ το Γαλατά και ο Ρίνκορντ απ’ τη θάλασσα. Ο Μιαούλης για να μην πάρουν οι Ρώσοι τα καράβια και πιαστεί ο ίδιος την 1η του Αυγούστου καίει την «Ελλάδα» και την κορβέτα «Ύδρα» και γλυτώνει στην Ύδρα. Ο γάλλος κι ο άγγλος πρέσβεις ενισχύουνε τους υδραίους που στέλνουν όπλα και υλικά στη Μάνη, για να γενικέψουν την εξέγερση σε όλη την Πελοπόννησο. Ο εμφύλιος πόλεμος τραβάει να γενικευτεί. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, δυο Μαυρομιχαλαίοι, γιος και αδερφός του
Πετρόμπεη, δολοφονούν τον Καποδίστρια στ’ Ανάπλι στις 27 του Σεπτέμβρη 1831…

Ο Καποδίστριας τα συγκεκριμένα στοιχεία της ελληνικής ζωής τα περιφρονούσε, όπως μισούσε και τον ελληνικό λαό, τις επαναστατικές παραδόσεις, τους προοδευτικούς του θεσμούς. Ξεκομμένος από την πραγματικότητα δούλευε σα πράχτορας του τσάρου και θαυμαστής του για να κάνει την Ελλάδα τσαρικό κυβερνείο στη Μεσόγειο. Ο Μαρξ τον αποκαλούσε «ανυπόληπτο Καποδίστρια». Είναι αυτονόητο γιατί η ελληνική αντίδραση, ο μεταξικός φασισμός ζήτησαν να εξιδανικέψουνε την αντιδραστική αντιλαϊκή διχτατορία του Καποδίστρια.

ΟΙ ΠΟΝΤΙΟΙ, Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ- Αναδημοσίευση από φ. 305/24.5.1998

Αναδημοσίευση άρθρου από το φ. 305/ 24.5.1998 της Νέας Ανατολής που παρουσιάζει το αντιδραστικό ιστορικό πλαίσιο του ποντιακού αντιτούρκικου κινήματος

"Οι Πόντιοι, ο Βενιζέλος και μια συναυλία"

"Για άλλη μια φορά γίναμε διεθνώς ρεζίλι, προς μεγάλη δόξα των σοβινιστών μας.

Ο λόγος για τη ματαίωση συναυλιών που θα έδινε στις 17 και 18 Μάη η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, στα πλαίσια του Διεθνούς Μουσικού Φεστιβάλ

που διεξάγεται κάθε χρόνο στην Άγκυρα και ύστερα από πρόσκληση της Ένωσης Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ, που θέλησε να τιμήσει την ελληνική μουσική αναθέτοντας στην ΚΟΑ την καταληκτική εκδήλωση της διοργάνωσης.
Επρόκειτο λοιπόν για μια καθόλα τιμητική πρόσκληση, και θα ήταν μια χρυσή ευκαιρία, πέρα από την καθαρά καλλιτεχνική πλευρά της υπόθεσης, να έρθουν οι δύο βασανισμένοι λαοί πιο κοντά. Στη βάση αυτή σωστά είχαν δώσει την άδεια μετάβασης τόσο το υπουργείο Πολιτισμού όσο και το υπουργείο Εξωτερικών.

Αλλοίμονο, όμως, τα όνειρα κρατάνε λίγο. Ούτε και γι’ αυτήν την απλή κίνηση καλής θέλησης δεν αποδειχτήκαμε ικανοί. Μετά από μια συντονισμένη ομοβροντία της “Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Βορείου Ελλάδος”, του πρόεδρου της ΟΚΕ Εθνικής Αμύνης της ΝΔ Αλ. Παπαδόγγονα και 13 σοβινιστών βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, που υπέγραψαν σχετική κοινή δήλωση, απαιτήθηκε η ματαίωση της αποστολής, με το πρωτοφανές πρόσχημα ότι η συναυλία ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο εκδηλώσεων της τούρκικης νεολαίας <<για να τιμηθεί η επέτειος της  γενοκτονίας των Ποντίων>>.

Δύο παρατηρήσεις έχουμε να κάνουμε εδώ.

Η πρώτη είναι πως πρόκειται για χοντρό ψέμα ότι οι συναυλίες της ΚΟΑ θα ήταν ενταγμένες στις παραπάνω εκδηλώσεις. Αυτό δεν ίσχυε σε καμιά περίπτωση. Το ότι οι ίδιοι μάλιστα οι Τούρκοι πρόσεξαν να αποφύγουν σύμπτωση των επίμαχων ημερομηνιών φαίνεται και από αυτά που λέει ο μαέστρος της ΚΟΑ Βύρων Φιδετζής στον Ελεύθερο Τύπο (14 Μάη): <<Οι Τούρκοι είχαν ζητήσει την ΚΟΑ πολύ νωρίτερα (το Πάσχα), αλλά επειδή η Ορχήστρα είχε ανειλημμένες υποχρεώσεις δεν μπορούσε τότε να ανταποκριθεί και μετατέθηκαν οι ημερομηνίες. Επίσης, σημείωσε ότι θεωρεί προβολή της πατρίδας μας το γεγονός ότι το πρόγραμμα της 18ης Μαΐου περιλαμβάνει ελληνικά έργα (Σκαλκώτα, Θεοδωράκη, Καλομοίρη) και τιμητικά μόνο ένα απόσπασμα από τουρκικό έργο>>. Είναι ολοφάνερη λοιπόν η προβοκάτσια των σειρήνων του σοβινισμού.

Η δεύτερη και πιο σημαντική παρατήρηση, που αφορά στον ίδιο το χαρακτήρα της τούρκικης επετείου της 19ης Μάη (και όχι 17 και 18, όπως ψευδώς υποστήριζαν οι σοβινιστές). Πράγματι, στην Τουρκία αυτή τη μέρα γιορτάζεται μια σημαντική επέτειος: Είναι η μέρα που ο ηγέτης της τούρκικης αστικής τάξης ο Κεμάλ, αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα και έδωσε το σύνθημα της έναρξης του αντιιμπεριαλιστικού-εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του τούρκικου λαού. Ας μην ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή ο Βενιζέλος με εντολή και κάλυψη της Αντάντ είχε στείλει ελληνικό στρατό στη Μικρασία με σκοπό το διαμελισμό της Τουρκίας. Η απόβαση του στρατού στη Σμύρνη είχε γίνει στις 2/15 Μάη 1919, ενώ η άφιξη του Κεμάλ στη Σαμψούντα έγινε στις 19 του ίδιου μήνα. Στο μεταξύ όμως, από τις αρχές του 1918, όταν είχε αρχίσει να διαφαίνεται η νίκη της Αντάντ στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, το ελληνικό κράτος ενθάρρυνε τη δημιουργία Ποντοαρμενικού κράτους, με απώτερο σκοπό την ένωση με την Ελλάδα. Η σχετική συμφωνία υπογράφτηκε το Γενάρη του 1920 αρκετούς μήνες πριν την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, ανάμεσα στο μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο Φιλιππίδη, ως εκπρόσωπο των Ποντίων, και τον αρμένη πρωθυπουργό Χατισιάν.

Είναι φανερό λοιπόν ότι η Τουρκία απειλούνταν άμεσα από τον ιμπεριαλισμό και τα τσιράκια του με διαμελισμό και στην περιοχή του Πόντου. Το χτύπημα επομένως του Κεμάλ κατά των διαμελιστών, Ελλήνων σοβινιστών που ήταν επικεφαλής των Ποντίων ήταν μια δίκαιη και νόμιμη άμυνα του τούρκικου λαού κατά των ιμπεριαλιστών και των λακέδων τους. Έτσι άλλωστε αντιμετωπίστηκε τότε και από το Λένιν συνολικά η ιμπεριαλιστική επέμβαση στην Τουρκία, γι’ αυτό και έκανε μέτωπο με τον Κεμάλ.

Αν θέλει να σέβεται κανείς την Ιστορία και να μην τη διαστρεβλώνει βάναυσα, αν θέλει να μην αφήσει το παρελθόν να δηλητηριάζει τις σημερινές σχέσεις των δύο λαών, θα πρέπει όχι μόνο να μη θεσπίζει γιορτές μίσους σαν αυτή του ελληνικού κοινοβούλιου “για τη γενοκτονία των Ποντίων από τους Τούρκους”, αλλά και σαν κράτος να ζητήσει συγγνώμη για το κακό που έκανε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με τη μικρασιατική εκστρατεία.

Ξέρουμε ότι ζητάμε πολλά από ένα κράτος που έχει αναγάγει τον αντιτουρκισμό σε όρο της ύπαρξής του. Δεν τρέφουμε αυταπάτες ότι το σημερινό ελληνικό κράτος θα μπορούσε να διανοηθεί να κάνει κάτι τέτοιο. Τουλάχιστον όμως θα μπορούσε να μη χύνει άλλο δηλητήριο στις παλιές πληγές.

Τι κάνανε όμως οι “ευρωπαίοι” υπουργοί μας; Για άλλη μια φορά έβαλαν την ουρά στα σκέλια μπροστά στο σοβινιστικό σκυλολόι και ματαίωσαν τη μετάβαση της ΚΟΑ στην Άγκυρα!
Εύγε>>.

Από http://www.oakke.gr/component/k2/item/588

Για τα 70 χρόνια από την Διακήρυξη Ανεξαρτησίας του Ισραήλ

«Το γεγονός ότι κανένα δυτικοευρωπαϊκό κράτος δεν στάθηκε ικανό να εξασφαλίσει την υπεράσπιση των στοιχειωδών δικαιωμάτων του εβραϊκού λαού και να τον προστατεύσει ενάντια στην βία των φασιστών δημίων, δικαιολογεί τους στόχους των Εβραίων για ίδρυση δικού τους κράτους. Θα ήταν άδικο να μην το λάβουμε υπ’ όψη αυτό και να αρνηθούμε στον εβραϊκό λαό το δικαίωμα να πραγματώσει αυτόν τον στόχο».

Δήλωση του πρεσβευτή της ΕΣΣΔ στα Ηνωμένα Έθνη, Αντρέι Γκρομίκο, 14/5/1947.

Σήμερα 14/5/2018 συμπληρώνονται 70 χρόνια από την Διακήρυξη Ανεξαρτησίας του Ισραήλ.

Επρόκειτο για μία ιστορική στιγμή, καθ’ όσον τα εδάφη του Ισραήλ ήταν σκλαβωμένα επί 20 αιώνες (!!!) και συγκεκριμένα από τoν πρώτο αιώνα πΧ μέχρι και το 1948 διαδοχικά στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στο Βυζάντιο, στο Ισλάμ, στους Ευρωπαίους Σταυροφόρους, ξανά στο Ισλάμ, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τέλος στην Βρετανική.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ στα πλαίσια του νεοϊδρυθέντος κράτους έδωσε για πρώτη φορά μετά από 20 αιώνες τη δυνατότητα στις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες (Ιουδαϊσμό, Χριστιανισμό, Μωαμεθανισμό) να συνυπάρξουν ειρηνικά στην πόλη σε πλαίσια πλήρους ανεξιθρησκίας και ελευθερίας της λατρείας, χωρίς τους αποκλεισμούς, τις διώξεις και τις σφαγές των προηγούμενων αιώνων. Συγχρόνως η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ την επαύριο του Ολοκαυτώματος ανέκοψε τα μαζικά αντισημιτικά πογκρόμ και τις διώξεις τις οποίες υφίσταντο οι Εβραίοι/ες στον ευρωπαϊκό χώρο από τον 12ο αιώνα μέχρι και το 1945.

Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη γη του Ισραήλ μέσα από απίστευτες ταλαιπωρίες, κακουχίες και περιπέτειες κατέφυγαν οι επιζώντες/-ήσασες του Ολοκαυτώματος, εν γένει το πιο φτωχό και κολασμένο κομμάτι του εβραϊκού πληθυσμού το οποίο είχε ενστερνισθεί το σιωνιστικό πρόταγμα και το οποίο αγωνίσθηκε από κοινού με τους Εβραίους/ες οι οποίοι/ες ήδη διέμεναν στα εδάφη τα οποία απελευθερώθηκαν.

Το εγχείρημα της ίδρυσης του ισραηλινού κράτους δέχθηκε την ηθική, υλική, πολιτική και διπλωματική στήριξη από την ΕΣΣΔ και την προοδευτική ανθρωπότητα της εποχής. Η ΕΣΣΔ ήταν η πρώτη χώρα η οποία αναγνώρισε επίσημα το Ισραήλ τρείς μόλις ημέρες μετά την Διακήρυξη. Η ΕΣΣΔ άλλαξε γραμμή απέναντι στο Ισραήλ μετά την στροφή του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ.

Αμέσως μετά την Διακήρυξη, το Ισραήλ δέχθηκε τη συντονισμένη πολεμική επίθεση της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, της Συρίας, του Λιβάνου και του Ιράκ. Η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ κατόπιν της νικηφόρας έκβασης του πολέμου τον οποίο διεξήγαγε εναντίον της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και των αραβικών ελίτ, ήταν ένα από τα επιστεγάσματα της Αντιφασιστικής Νίκης, απόρροια του ότι ο Κόκκινος Στρατός νίκησε τον πόλεμο εναντίον του φασισμού και τερμάτισε το Ολοκαύτωμα. Αντίστοιχα, η νίκη του Ισραήλ συνετέλεσε στην ανατροπή της βρετανικής αποικιοκρατίας σε όλη την Μέση Ανατολή.

Aξίζει τέλος να σημειωθεί ότι για δεκαετίες η οικονομία του Ισραήλ υπό την κυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος είχε εν πολλοίς σοσιαλιστικό προσανατολισμό στηριζόμενη στα κιμπούτς τα οποία είναι φορείς συλλογικής οργάνωσης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής και τα οποία ακόμη υπάρχουν και αναπτύσσονται.

Όσοι σήμερα αρνούνται στο Ισραήλ το δικαίωμα να υπάρχει, είναι οι ίδιοι που εξισώνουν τον κομμουνισμό με τον ναζισμό και αρνούνται-σχετικοποιούν το Ολοκαύτωμα.

Από https://theshadesmag.wordpress.com/2018/05/14/diakiriksi-aneksartisias/

Ανακοίνωση για τα 73 χρόνια από την μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη

Όση αναθεωρητική λάσπη και ψέμα να ρίξουν οι απολογητές της καπιταλιστικής και φασιστικής βαρβαρότητας, η ακτινοβολία και η λάμψη της μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης δεν πρόκειται ποτέ να μειωθεί ή να σβήσει.

Η συντριβή του φασισμού ήταν αποτέλεσμα του τιτάνιου αγώνα της Σοβιετικής Ένωσης και του Κόκκινου Στρατού, των αντιφασιστικών παρτιζάνικων κινημάτων στα εδάφη και στις χώρες που έλεγχε ο ναζισμός-φασισμός και της συντονισμένης στρατιωτικής δράσης των Συμμάχων. Επρόκειτο για έναν αγώνα ο οποίος εκτυλίχθηκε σε όλο το βόρειο ημισφαίριο: από το Βλαδιβοστόκ μέχρι το Γιβραλτάρ και από τη Νέα Υόρκη μέχρι την Ιαπωνία.

Η αναθεωρητική προπαγάνδα ότι ο Άξονας θα έχανε ούτως ή άλλως επειδή είχε να αντιμετωπίσει υπέρτερο εχθρό, είναι αστήρικτη. Μέχρι το 1942 ο Άξονας έλεγχε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, βομβάρδιζε με λύσσα το Λονδίνο, οι χώρες της Ιβηρικής (Ισπανία, Πορτογαλία) ήταν φιλικές απέναντί του, όπως και πολλά καθεστώτα σε αραβικές χώρες, ενώ η Ιαπωνία είχε καταλάβει σημαντικά εδάφη της Κίνας και είχε επεκταθεί στον Ειρηνικό, την ίδια στιγμή που η Αργεντινή αποτελούσε αξιόπιστο σύμμαχο.

Η ήττα του φασισμού-ναζισμού δεν προήλθε από φυσικά αίτια, δεν ήταν προδιαγεγραμμένη. Προήλθε από τη συνειδητή και εμπρόθετη δράση εκατομμυρίων ανθρώπων, πολλαπλών κοινωνικών και πολιτικών υποκειμένων, μέσα από μία εποποιία σκληρών αγώνων, τρομακτικών θυσιών και μαζικού ηρωισμού.

Ιδιαίτερη θέση στην Αντιφασιστική Νίκη έχει η αντίσταση στο Ολοκαύτωμα και η απελευθέρωση από τους Συμμάχους των στρατοπέδων εξόντωσης. Η ηρωική μαζική εξέγερση στο γκέτο της Βαρσοβίας, οι εξεγέρσεις κρατουμένων στο Άουσβιτς και στο Νταχάου, οι μάχες που έδωσε ο Κόκκινος Στρατός για να απελευθερώσει το Άουσβιτς, έχουν τη δική τους ξεχωριστή σημασία. Δεν ευσταθεί η αντισημιτική αναθεωρητική θέση ότι οι Εβραίοι δεν αντιστάθηκαν στον φασισμό και στην εξόντωσή τους.

Η έκβαση του αντιφασιστικού αγώνα διαμόρφωσε έναν πιο ευνοϊκό συσχετισμό για τις δυνάμεις της εργασίας εις βάρος του κεφαλαίου, μέσα από τον οποίο προωθήθηκε το χειραφετητικό πρόταγμα. Τα μετέπειτα λάθη και οι ήττες του παγκόσμιου επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος δεν μειώνουν στο ελάχιστο την αξία της αντιφασιστικής νίκης, ούτε μπορούν να συνδεθούν αιτιακά με αυτήν.

Ο φασισμός νικήθηκε στρατιωτικά και πολιτικά το 1945, ωστόσο δεν εξαφανίστηκε. Συνεχίζει να αναπαράγεται είτε απροκάλυπτα, είτε συγκεκαλυμμένα μέσα από τα ίδια χαρακτηριστικά που είχε και τότε: την «αντικαπιταλιστική εξέγερση της εθνικής λαϊκής κοινότητας», τον αντισημιτισμό, τον εθνικισμό, τον ρατσισμό. Τέτοιες αντιλήψεις και πρακτικές βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στα ίδια τα κράτη και τις κυβερνήσεις σε όλο τον πλανήτη. Ο αντιφασιστικός αγώνας σήμερα αφορά το παρόν. Είναι οργανικό και αναπόσπαστο κομμάτι κάθε κομμουνιστικής προσπάθειας.

73 χρόνια μετά, οι απολογητές του φασισμού και της καπιταλιστικής κυριαρχίας επιχειρούν να «αλλάξουν» την ιστορία, να ρίξουν λάσπη και μέσα από μια σειρά ψέματα προκαλούν την ιστορική μνήμη. Όσο όμως και να προσπαθούν, η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη θα λάμπει για πάντα στη μνήμη κάθε αντιφασίστα και αντιφασίστριας. Η σημερινή μέρα είναι μέρα επαγρύπνησης, γιατί ο φασισμός – ναζισμός δεν πέθανε μαζί με τους θήτες, το 1945. Μας υπενθυμίζει ότι έχουμε εκ νέου καθήκον να δουλέψουμε προς την κατεύθυνση της ανασυγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος σε μια νέα συγκυρία όπου ο πολιτισμός του Κεφαλαίου έχει μπει σε μια νέα φάση κρίσης, συρρίκνωσης και βαρβαρότητας.

Διάφοροι κύκλοι προσπαθούν να αξιοποιήσουν την επέτειο της Αντιφασιστικής Νίκης για τους δικούς τους πολιτικούς σκοπούς. Από τις διάφορες εκδηλώσεις με την σφραγίδα της Ρωσικής Πρεσβείας, μέχρι τα διάφορα εθνοπατριωτικά λαϊκίστικα σχήματα της αριστεράς που συμπλέουν με την πρώτη. Κάθε λογής εθνικιστής και πατριώτης, που φορά με χαρά και «περηφάνια» την κορδέλα του Αγίου Γεωργίου (η κορδέλα με τις κίτρινες και μαύρες ρίγες, μιλιταριστικό και εθνικιστικό σύμβολο του τσαρισμού, και σήμερα της ρωσικής στρατιωτικής ισχύος) «τιμά» την Αντιφασιστική Νίκη. Αυτές οι πολιτικές δυνάμεις σήμερα βλέπουν ένα «σύγχρονο αντιφασιστικό εγχείρημα», στα κρατίδια – με την βούλα της Ρωσικής καπιταλιστικής στρατιωτικής μηχανής, όπως το Ντονέτσκ.

Στην Ελλάδα η μνήμη της Μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης φωλιάζει μονάχα σε μια μικρή μερίδα του αντιφασιστικού και κομμουνιστικού χώρου. Στην Αθήνα και τις άλλες μεγάλες πόλεις αυτής της χώρας δεν γίνονται εκδηλώσεις ή συγκεντρώσεις μνήμης για μια από τις κορυφαίες στιγμές και συνάμα πιο κρίσιμες για την ανθρωπότητα. Ας είναι η φετινή επέτειος η τελευταία χωρίς καμία αντιφασιστική συγκέντρωση μνήμης. Καλούμε κάθε αντιφασίστα/τρια, ειδικά τώρα, σε μια συγκυρία που νεοφασιστικά κινήματα σηκώνουν κεφάλι σε ολόκληρο τον κόσμο, να λάβει σοβαρά υπόψιν μια μέρα μνήμης σαν και την σημερινή. Από πλευράς μας, με τις ελάχιστες δυνατότητες μας θα προσπαθήσουμε να συμβάλουμε σε μια τέτοια κατεύθυνση. Ζήτω η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη.

Ηλεκτρονική περιοδική έκδοση Shades

Αυτόνομη Πρωτοβουλία Ενάντια στη Λήθη

Από https://theshadesmag.wordpress.com/2018/05/09/anakoinosi73xronia/#prettyPhoto

ΤΟ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ’21 - ΤΑ ΤΡΙΑ ΜΕΓΑΛΑ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ

Αν το ’21 είναι ιστορικά εκτεθειμένο μια φορά για τους εξωτερικούς του δεσμούς με την κύρια αντιδραστική δύναμη της εποχής, είναι πολύ περισσότερο από την εσωτερική του εξέλιξη.
Ο Παπανικολάου παραδέχεται μόνο μετά από την άσκηση της δικής μας κριτικής πως το ’21 ξεκίνησε σα μια “ληστανταρσία”. ΄Ετσι έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τα 4 άρθρα του, στα οποία φανερά χαρακτηρίζει τη “ληστανταρσία” “επανάσταση”: <<Οι Αυστριακοί όμως τον φυλάκισαν (σσ.: εννοεί τον Αλ. Υψηλάντη), με τη συγκατάθεση πιθανότατα του τσάρου, που ήθελε να τον εμποδίσει να κατέβει στην επαναστατημένη Ελλάδα. Γατί στην άλλη άκρη της βαλκανικής χερσονήσου έβραζε κιόλας η ελληνική επανάσταση>> (άρθρο 2ο, σελ. 4).
Αλλά και η λέξη “ληστανταρσία” είναι ωραιοποιητική.
Το ’21 ξεκίνησε σα μια θρησκευτική γενοκτονία, πράξη που σφραγίζει ολόκληρο το χαρακτήρα του και αποτελεί μια απίστευτη οπισθοδρόμηση όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τον ευρωπαϊκό κόσμο του 19ου αιώνα.
Μέσα σε ελάχιστους μήνες, κάτω από την προτροπή των Φιλικών και της Ρωσίας που δούλεψαν χρόνια τις συνειδήσεις σ’ αυτή την κατεύθυνση σε όλη την Ελλάδα, σφάχτηκαν οι μισοί Τούρκοι της Ελλάδας και έγιναν σκλάβοι των “επαναστατών” ή πουλήθηκαν σαν σκλάβοι ή μπόρεσαν να διαφύγουν οι υπόλοιποι. Ας σημειώσουμε εδώ ότι οι τούρκοι κάτοικοι της “επαναστατημένης” Ελλάδας αποτελούσαν τότε το 10% του συνολικού πληθυσμού! ΄Αντρες, γυναίκες και παιδιά, οπλισμένοι και άοπλοι, πλούσιοι αγάδες ή εξαθλιωμένοι αγρότες, όποτε ήταν μπορετό σφάχτηκαν σαν τα τραγιά. Μόνο στην Τριπολιτσά ο Κάρατζιτς του ’21, ο Κολοκοτρώνης, περηφανεύεται που <<το ασκέρι το ελληνικό έκοβε και σκότωνε από Παρασκευή έως Κυριακή γυναίκες, παιδιά και άνδρες 32.000... ΄Ελληνες σκοτώθηκαν 100>>.
Ο Φίνλεϊ γράφει: <<Οι γυναίκες και τα παιδιά περνούσαν από βασανιστήρια πριν δολοφονηθούν. Την τρίτη ημέρα οι ΄Ελληνες συγκέντρωσαν δύο χιλιάδες περίπου άτομα, αδιακρίτως ηλικίας και φύλου, αλλά κυρίως γυναικόπαιδα, τους οδήγησαν στο πιο κοντινό βουνό και αφού τους έσφαξαν μέχρις ενός πέταξαν τα πτώματα σ’ ένα φαράγγι>>.
Μετά από τη σφαγή χιλιάδες πτώματα έμειναν άταφα. Αυτό έγινε και σε πολλές άλλες πόλεις, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένας λοιμός που απλώθηκε σε όλη την Ελλάδα και πριν τελειώσει το ’21 έστειλε στον άλλο κόσμο περισσότερους χριστιανούς από όσους σκότωσαν οι Τούρκοι σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Σύσσωμη η ελληνική ιστοριογραφία δικαιολογεί την “πρωτοπόρα” αυτή πράξη εθνικής εκκαθάρισης στην Ευρώπη για το 19ο αιώνα (και που πληρώνουμε τώρα και στον εικοστό) με τα λόγια του Τρικούπη <<Λαός όστις αποτινάσσει πολυχρόνιον και βαρύν ζυγόν, κινείται πάντοτε θηριωδώς κατά των δεσποτών του>>.
Αυτό το ψέμα καταρρέει από δύο πλευρές. Από τη μια η μεγαλύτερη μάζα των σφαγμένων Τούρκων ήταν φτωχή αγροτιά που ζούσε ειρηνικά μέχρι το 1770, δηλαδή μέχρι τη ρώσικη ανάμειξη στα ελληνικά πράγματα, δίπλα στους ΄Ελληνες. Γιατί μέχρι εκείνη την ώρα για το λαό αυτής της χώρας, ΄Ελληνες και Τούρκους, οι κοινοί εχθροί ήταν οι πασάδες, οι κοτζαμπάσηδες και οι κλέφτες. Την έχθρα την έσπειρε η “Φιλική” κυρίως τα 3 τελευταία χρόνια πριν το 1821.
Επιπλέον, συχνά το μεσαίο και φτωχό τουρκικό στοιχείο καταπιεζόταν περισσότερο από την οθωμανική εξουσία στα τελευταία χρόνια της από ό,τι το ελληνικό, που ήταν πιο μορφωμένο, ενώ παράλληλα διέθετε πολιτική εκπροσώπηση στην κεντρική εξουσία μέσω των Φαναριωτών, του Πατριαρχείου και των προνομίων που έδινε στο εμπορικό του ανώτερο τμήμα η ρώσικη πολιτική κάλυψη.
΄Οταν οι κλασικοί του μαρξισμού και ο μόνος ουσιαστικά έλληνας διαφωτιστής της εποχής, ο Κοραής, διαπιστώνουν το ίδιο πράγμα, ότι δηλαδή το ’21 ήταν πρόωρο, εννοούν ότι δεν είχε ακόμα ωριμάσει στην Ελλάδα πολιτικοοικονομικά η ηγετική τάξη των ευρωπαϊκών δημοκρατικών επαναστάσεων, η αστική τάξη.
Μια τέτοια τάξη ασφαλώς θα συγκρουόταν μετά από μισό αιώνα με το Σουλτάνο και την τοπική οθωμανική εξουσία, αλλά δε θα έδινε ποτέ σ’ αυτή τη σύγκρουση θρησκευτικό γενοκτονικό χαρακτήρα, όπως δεν το έκαναν οι πολύ μεταγενέστερες βαλκανικές επαναστάσεις, παρ’ όλο που όλες ήταν χρόνια δηλητηριασμένες από το ίδιο τσαρικό φαρμάκι. Ποτέ μια δημοκρατική αστική τάξη δε θα ξεκινούσε την πολιτική της σταδιοδρομία παίρνοντας για δούλους γυναίκες και παιδιά, όπως έκαναν οι σφαγείς της Τριπολιτσάς και του Ναυαρίνου. Ούτε οι αρχηγοί της θα υπόσχονταν στα μελλοντικά θύματά τους ότι θα τους χάριζαν τη ζωή αν τους έδιναν τα κοσμήματά τους, ούτε θα οδηγούνταν σε “ταξική” σύγκρουση με τους στρατιώτες τους γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, επειδή δηλαδή ήθελαν αυτοί οι τελευταίοι να κάνουν το πλιάτσικό πάνω στους σφαγμένους και όχι οι αρχηγοί.
Η Ρωσία μπόρεσε εύκολα σα φεουδαρχία να πάρει την πολιτικοϊδεολογική ηγεμονία του ’21 ακριβώς επειδή η αστική τάξη, ο βαθύς της αντίπαλος, δεν είχε προβάλει ακόμα ισχυρός στο ελληνικό κοινωνικό και πολιτικό στερέωμα.
Η τραγωδία για την Ελλάδα βρίσκεται στο ότι το ’21 καθυστέρησε ακριβώς αυτή τη διαδικασία, γιατί τσάκισε στην εμβρυακή τους μορφή και, κυρίως, γιατί διέφθειρε τα πρώτα αποσπάσματα αυτής της επαναστατικής τάξης.
Είναι μάλιστα η υποτιθέμενη νίκη του ’21, δηλαδή αυτή η πλασματική ανεξαρτησία του νέου ελληνικού κράτους (του Καποδιστριακού και Οθωνικού), που έδωσε βάση και αιώνια φτερά στη διοικητική και στρατιωτική γραφειοκρατία, την αφοσιωμένη μόνιμα στο όνειρο της εδαφικής επέκτασης, που κυριάρχησε για πάντα από τότε πάνω στη βιομηχανική και εμπορική αστική τάξη της Ελλάδας.
Η θρησκευτική γενοκτονία του ’21 δε στέρησε μόνο τη χώρα ολότελα από μια εθνότητα, την τούρκικη, και από ένα μέρος μιας άλλης, τους μουσουλμάνους Αλβανούς, και, βέβαια, τους Εβραίους, ούτε μόνο έφερε θανατηφόρο λοιμό. Το χειρότερο σ’ αυτήν είναι ότι διέφθειρε βαθιά όλο το ελληνικό έθνος, ακόμα και το τούρκικο.
Κατ’ αρχήν έκανε ηγετική δύναμη του έθνους τις στρατιωτικές συμμορίες του Μοριά, δηλαδή την πρώην κλεφτουριά, που δεν ήταν τίποτα άλλο από κοινούς ζωοκλέφτες που ζούσαν σε βάρος των φτωχών χριστιανών χωρικών, ενώ σπάνια έκαναν την αποκοτιά να επιτεθούν σε κανέναν πλούσιο έλληνα προεστό ή, σπανιότερα, σε τούρκο Αγά.
Αυτές οι συμμορίες, που οι αρχηγοί τους στρατολογήθηκαν από τη “Φιλική” προφανώς σαν το καλύτερο υλικό για τα σχέδια του τσάρου, διέπρεψαν στη σφαγή και τη ληστεία των αμάχων Τούρκων, και στη βάση αυτή συγκρότησαν τους ιδιωτικούς στρατούς τους.
΄Ολοι αυτοί από το ’21 έως το ’27 ελάχιστα ταλαιπώρησαν τα τουρκικά και αιγυπτιακά στρατεύματα της οθωμανικής εξουσίας, αλλά αφάνταστα την ελληνική, ιδίως τη μωραΐτικη αγροτιά, που κυριολεκτικά τη λεηλάτησαν. Ενώ το ίδιο έκαναν, βουτώντας και από τα κρατικά ταμεία που τα γέμιζαν με δάνεια οι ανόητοι ΄Αγγλοι φιλελεύθεροι.
Αυτοί οι στρατοί-συμμορίες επέβαλαν το νόμο τους και κουρέλιασαν όλα τα συντάγματα και τις εθνοσυνελεύσεις και επέβαλαν σε όλες τις κυβερνήσεις τη γενική ρώσικη γραμμή, μόνες τους ή με τη βοήθεια του ρώσου ναυάρχου Ρίκορντ, όποτε χρειαζόταν. Αυτοί είναι που αργότερα αποτέλεσαν το εσωτερικό στρατιωτικό στήριγμα του Καποδίστρια.
Ο Παπανικολάου, ξέροντας ότι δεν μπορεί και πολύ να υπερασπίσει ένα τέτοιο ’21, καταφεύγει στο επιχείρημα ότι εκείνο που ανύψωσε το ’21 από στάση σε επανάσταση δεν ήταν <<ο εξωτερικός αγώνας, αλλά ο εσωτερικός αγώνας, ο εμφύλιος πόλεμος με τις εγχώριες αντιδραστικές δυνάμεις, που ήταν κανονικά ρωσόφιλες>>.
Το ζήτημα βέβαια σε ό,τι μας αφορά δεν είναι αν το ’21 είναι στάση, αλλά αν έχουμε να κάνουμε με μια αντιδραστική στάση ή με μια προοδευτική στάση. Αν η στάση είναι αντιδραστική, τότε είναι και η “επανάσταση στην οποία η στάση υψώνεται”.
Και, βέβαια, μια γενοκτονία που διεκπεραιώνουν ληστές δεν μπορεί να μετεξελιχθεί σε επανάσταση δίχως την εξόντωση των γενοκτόνων.
Η ατυχία για την Ελλάδα και το συγγραφέα μας είναι ότι κάθε δύναμη που αντιστάθηκε στους ρωσόδουλους δεν μπόρεσε ποτέ να ηγεμονεύσει πάνω τους στο πολιτικοϊδεολογικό επίπεδο, ώστε να αλλάξει τη φύση του προτσές του ’21, και έμεινε πάντα η θλιβερή και διεφθαρμένη ουρά του.
Αυτό είναι το δεύτερο μεγάλο έγκλημα αυτής της υποτιθέμενης επανάστασης.
Πρόκειται δηλαδή για το ότι η αστική τάξη που ήταν έτοιμη να ξεπεταχτεί στις πόλεις, και κυρίως στα ισχυρά νησιά ΄Υδρα, Σπέτσες, Ψαρά, και μια αστική τάξη εμπόρων και βιοτεχνών που ήταν έτοιμη να γεννηθεί και που σε λίγο θα σάρωνε όλη τη Μεσόγειο, μια τέτοια τάξη αναγκάστηκε με το ’21 να μείνει στο προκαπιταλιστικό επίπεδο της συντεχνίας, να σταματήσει κάθε παραγωγική δραστηριότητα και -το χειρότερο- να ριχτεί στην πειρατεία και να διαφθαρεί από τα ψεύτικα κοινοβούλια και την κρατική λεηλασία.
΄Εφτανε ένα έμπειρος πράκτορας της “Φιλικής” σαν τον Οικονόμου για να ξεσηκώσει τα άνεργα, για μια περίοδο, πληρώματα της ΄Υδρας ενάντια στα αφεντικά τους, τους αρβανίτες καραβοκυραίους, που δεν ήθελαν με τίποτα να μπουν στην εξέγερση, και στη συνέχεια όλους μαζί να τους ρίξει στην καταστροφική γι’ αυτούς περιπέτεια του ’21, από την οποία ειδικά αυτά τα νησιά ποτέ δε συνήλθαν.
Ασφαλώς οι ναυτικοί αυτοί ήταν ό,τι πιο προχωρημένο μέσα στο ελεεινό συνάφι της υποτιθέμενης επαναστατικής εξουσίας. Είναι ακόμα αλήθεια ότι μπροστά στα τάγματα των καπετάνιων ληστών-σφαγέων, ακόμα και η τοπική αριστοκρατία των κοτζαμπάσηδων, ιδιαίτερα στη Μάνη, καθώς και πολλοί καπετάνιοι της Ρούμελης και ο ενοριακός κλήρος, εκπροσωπούσαν την πρόοδο. Αλλά μόνο απέναντι σ’ αυτούς. Απέναντι στον ελληνικό λαό και απέναντι στην ιστορία δεν έστεκαν στο προοδευτικό στρατόπεδο. Απλά ήταν οι λιγότερο αντιδραστικοί. Το ότι όλοι αυτοί συγκρότησαν αργότερα το αγγλικό και το γαλλικό κόμμα, για να αξιοποιήσουν την αγγλική και τη γαλλική προστασία και ανάμειξη, δε σημαίνει ότι διέθεταν, τουλάχιστον στην περίοδο ’21-’29, κάτι από το αγγλικό πνεύμα της οργάνωσης και το γαλλικό ριζοσπαστικό πολιτικό πνεύμα. Αυτοί αποτελούσαν περισσότερο την αντανάκλαση της ασυνέπειας της αγγλικής και της γαλλικής αστικής τάξης να υποστηρίξουν μια ρώσικη υπόθεση όπως το ’21.
Το ’21 τους μετέτρεψε όλους αυτούς σε αντιδραστικούς, αφού δεν υπήρξε καμιά μεγάλη αχρειότητα που να μην την προσυπογράψουν.
Αυτό αποδείχνεται από το ότι οι εμφύλιοι μέσα στο ’21 δεν έδωσαν σε καμιά από τις δύο πλευρές τη δυνατότητα να συγκινήσει και να συσπειρώσει δίπλα της την καταπιεσμένη και παραμερισμένη μάζα της ελληνικής αγροτιάς. Ο μόνος αληθινός εμφύλιος και η μόνη αληθινή εξέγερση έγινε με το τέλος του ’21 ενάντια στον Καποδίστρια. Αυτή όμως ήταν μια συνειδητά αντιρώσικη εξέγερση που πνίγηκε στο αίμα των κατοίκων του Πόρου και με την καταστροφή όλου του ελληνικού στόλου και που άνοιγε μια εποχή αγώνων δεκαετιών για την οικοδόμηση ενός στοιχειωδώς ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Εκείνο που κατά τη γνώμη μας πρέπει να κάνει ένας μαρξιστής είναι να απαντήσει στο μεγάλο αίνιγμα που έβαλε ο τίμιος Φίνλεϊ, ο οποίος, παρεμπιπτόντως, βεβαιώνει ότι πολλοί Φιλικοί ήταν πληρωμένοι πράκτορες του τσάρου: <<Για λόγους τους οποίους θεωρούμε ανεξήγητους και κατά συνέπεια πρέπει με ευλάβεια να τους αποδώσουμε στη θέληση του Θεού, η Ελληνική Επανάσταση δεν παρουσίασε κανέναν άνδρα με πραγματική ανωτερότητα, κανέναν αδιάβλητο πολιτικό, κανένα στρατιωτικό με ηγετική ιδιοφυΐα>>.
Αυτό είναι το αίνιγμα που έβαζε διαρκώς ακόμα και μετά από έναν αιώνα η πιο προωθημένη δημοκρατική διανόηση με το στόμα του Γληνού και το πιο ανεπτυγμένο προλεταριάτο με την πένα του Ζαχαριάδη: Γιατί η Ελλάδα δεν έβγαλε ποτέ μια φωτισμένη επαναστατική αστική τάξη;
Η απάντηση, κατά τη γνώμη μας, βρίσκεται στο ότι το ’21 διέφθειρε την αστική τάξη πάνω στη γέννα της τόσο, ώστε αυτή να γεράσει ανάπηρη και να είναι από τότε το προλεταριάτο η μόνη αληθινά εθνική τάξη αυτού του βασανισμένου τόπου. Ωστόσο την τελική καταδίκη για το ’21 δεν τη δίνει η πολιτική και κοινωνική, αλλά η οικονομική ιστορία. ΄Ολες οι επαναστάσεις για μια μικρή περίοδο, όσο διαρκεί η μεγάλη τους παρόξυνση, χτυπάνε τις παραγωγικές δυνάμεις και αμέσως μετά η παραγωγή εκτινάσσεται στα ύψη. ΄Ομως το ’21 και οι κατοπινές πολιτικές εξουσίες που βγήκαν από αυτό αποτέλεσαν στρατηγική οπισθοδρόμηση, γιατί κατέστρεψαν τους ανθρώπους, τη γη και τα εργαλεία σε μια ασύλληπτη κλίμακα. ΄Ετσι εξηγείται πώς, ακόμα και μετά το τέλος της “επαναστατικής” εποχής, χιλιάδες οικογένειες εγκατέλειπαν το νέο ελληνικό κράτος για να εγκατασταθούν στις τούρκικες περιοχές: <<Εις την επικράτειαν του προτέρου των τυράννου καταφεύγουν. Προκρίνουν οι ταλαίπωροι τον παλαιόν αλλόφυλλον ζυγόν, παρά να τυραννώνται από ομογενείς και ομοθρήσκους>>(Κοραής).
Το συγκλονιστικότερο όμως είναι η τεράστια παραγωγική καταστροφή που προκάλεσε το ’21. Στο έγκυρο έργο του Εξάρτηση και αναπαραγωγή ο Τσουκαλάς γράφει: <<Η οικονομική αποδιοργάνωση, συνέπεια της δεκαετίας του απελευθερωτικού πολέμου, αποδείχτηκε ολέθρια για όλα τα εμπορικά κέντρα. Η παραδοσιακή εξαγωγή βιοτεχνικών προϊόντων με βάση την ντόπια παραγωγή εξαφανίστηκε στα χρόνια της Επανάστασης, και οι άμεσες εμπορικές σχέσεις με το εξωτερικό ανακόπηκαν (...) Τα λιμάνια που είχαν που είχαν πλουτίσει από τη ναυτιλία (το Γαλαξίδι, η Ναύπακτος, οι Σπέτσες, η Κύμη, και κυρίως η ΄Υδρα) και είχαν δημιουργήσει σ’ αυτή τη βάση μικρές αλλά συμπαγείς αστικές κοινότητες, γρήγορα καταστράφηκαν και έχασαν τον πρωτο-αστικό χαρακτήρα τους (...) Από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας τα περισσότερα παράκτια κέντρα παρακμάζουν με γοργό ρυθμό (...) Για πολλαπλούς λόγους, με την ελληνική ανεξαρτησία όλες οι τοπικές αστικές δραστηριότητες εξολοθρεύονται>> (σελ. 174-176). Τα ίδια συμβαίνουν και στην ύπαιθρο: <<Τον πρώτο καιρό της ανεξαρτησίας, η στασιμότητα που χαρακτήριζε την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων στην ύπαιθρο ήταν σχεδόν ολοκληρωτική (...) Από το 1850-1860, και κυρίως από το 1875-1880, αρχίζουν να εμφανίζονται μαζικά καλλιέργειες που προόριζαν τα προϊόντα τους για την αγορά>> (σελ 90).
Ο Παπανικολάου διαμαρτύρεται γιατί η Ν.Α. του καταλογίζει ότι θεωρεί το ’21 θετικό και απαντάει ότι το ’21 συνδυάζει το “πνεύμα της αναγέννησης” με το “πνεύμα της αντίδρασης”, δίχως να μπει στον κόπο να πει τι είναι το κύριο ανάμεσα στα δύο, τι είναι δηλαδή αυτό που χαρακτηρίζει το φαινόμενο. Το να απαντάει κανείς μ’ ένα ναι ή μ’ ένα όχι στην ερώτηση “ποιο είναι το κύριο;” δεν είναι μεταφυσική, αλλά υποχρέωση της διαλεκτικής, που πάντα επιδιώκει τη σύνθεση που είναι πάντα η κυριαρχία του ενός πόλου πάνω στο άλλο.
Αντίθετα, είναι εκλεκτικισμός να απαντάει κανείς “και το ένα και το άλλο”. Η Ισπανική Επανάσταση ήταν ένα θετικό γεγονός για την ευρωπαϊκή εξέλιξη, όπως και η Ιταλική, παρά το πνεύμα της αντίδρασης που υπήρχε και στις δύο.
΄Ομως ο τσαρισμός δεν είχε καθόλου εκλεκτικό πνεύμα όταν τις καταδίκαζε και τις δύο, ούτε είχε εκλεκτικισμό ο πιο τυπικός εκπρόσωπος του ’21, ο Κολοκοτρώνης, που έλεγε: <<Κακοί άνθρωποι, καρμπονάροι>>, ταυτίζοντας την κακία με την ιταλική επανάσταση και διαχωρίζοντας έτσι τον ελληνικό αντιδραστικό-θρησκευτικό πόλεμο από τις δημοκρατικές αστικές επαναστάσεις.
Αλλά ούτε και ο ΄Ενγκελς είχε εκλεκτικισμό όταν τη μια έβριζε τους Βούλγαρους και την άλλη τους εκθείαζε. Αντίθετα μάλιστα, διάλεγε και διάλεγε αποφασιστικά, απόλυτα και ακραία το “ένα από τα δυο”.
΄Οταν έλεγε τους Βούλγαρους “γουρουνολαό”, ήταν ακριβώς όταν έκαναν αντιδραστικό κίνημα στο πλευρό του τσαρισμού, όταν δηλαδή όντως εκδήλωναν τη γουρουνίσια πλευρά τους (γράμμα στον Bernstein, 22/2/1882). ΄Οταν όμως οι Βούλγαροι με το Βάτεμπεργκ αντιστάθηκαν στον τσάρο και νίκησαν τους Σέρβους που αυτός εξαπέλυσε εναντίον τους, τότε ο ΄Ενγκελς τους εξύμνησε γιατί έπαιξαν προοδευτικό ρόλο (γράμμα στο Λαφάργκ, 25/10/1886). ΄Ετσι κι εμείς απαιτούμε από τον καθένα να τοποθετηθεί στο ζήτημα τι ρόλο έπαιξαν οι ΄Ελληνες όχι γενικά, αλλά στη διάρκεια του ’21.
Ασφαλώς λοιπόν υπάρχει για μας, που κατηγορούμε το ’21 σαν συνολικά και συντριπτικά αρνητικό, και η υποχρεωτική θετική του πλευρά, που μένει ωστόσο πάντα η δευτερεύουσα.
Η οδυνηρή γνωριμία του ελληνικού λαού με τον τσαρισμό και τα εσωτερικά του στηρίγματα είναι ένα πρώτο μεγάλο κέρδος, και η εξοικείωσή του με τα όπλα μέσα από την πάλη του ενάντια στην οθωμανική βία είναι ένα δεύτερο.
Πραγματικά, η οθωμανική αντεκδίκηση υποχρέωσε όχι απλά τις ληστοσυμμορίες των καπεταναίων, αλλά και μια πελώρια λαϊκή μάζα σε πολλές περιστάσεις να μπει σε ένοπλο και ηρωικό αγώνα για την ύπαρξή της. Τέτοια τυπική περίπτωση είναι η αντίσταση του Μεσολογγιού.
΄Ομως το βασικό στην οθωμανική βία είναι ότι και αυτή ξέσπασε με φυλετικό και θρησκευτικό τρόπο και συγκρότησε πίσω της όλο τον τούρκικο λαό, ενώ η σουλτανική εξουσία ήταν τόσο πολύ ξεκομμένη απ’ αυτόν.
Και εδώ βρίσκεται το τρίτο μεγάλο κακό που προξένησε το ’21.
Οι σφαγές και οι θηριωδίες των πρώτων μηνών της λεγόμενης επανάστασης έδωσαν νέα ζωή στις πιο αντιδραστικές δυνάμεις της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που ήταν ο χρεωκοπημένος γενιτσαρισμός και ο θρησκευτικός φανατισμός των ουλεμάδων. Είναι αυτοί που πραγματοποίησαν, με την έγκριση βέβαια του σουλτάνου, τις σφαγές της Μικρασίας και της Χίου και κινητοποίησαν έναν καθυστερημένο όχλο σαν απάντηση στην γενοκτονία στο Μοριά και στη Ρούμελη. ΄Ετσι μπήκαν και οι βάσεις για να χωρίσουν για πάντα δύο λαοί που θα μπορούσαν να κάνουν από κοινού την αστικοδημοκρατική τους επανάσταση, έστω και σε δύο ξεχωριστά κράτη, ενώ τότε δόθηκε και το σύνθημα της γενοκτονίας και της εθνικής εκκαθάρισης σε όλα τα Βαλκάνια.

Από http://www.oakke.gr/1821/antap_oakke.htm