«Στον κόσμο ζουν δύο σκέψεις: η μια ατενίζει θαρρετά προς τα σκοτάδια των αινιγμάτων της ζωής και προσπαθεί να τα ξεδιαλύνει. Η άλλη θεωρεί πως τα μυστικά είναι ανεξήγητα και στο φόβο της μπροστά σ' αυτά, τα θεοποιεί.
Για τη μια δεν υπάρχει το αγνώσιμο υπάρχει μόνο το μη γνωσμένο. Η άλλη πιστεύει πως ο κόσμος είναι για πάντα αγνώσιμος.
Η πρώτη πορεύεται ανάμεσα στο χάος των φαινομένων της ζωής, αγγίζοντας άφοβα το καθετί στο δύσκολο δρόμο της και ζωογονώντας ολοένα τη δύναμή της, υποχρεώνει ακόμα και τις βουβές πέτρες να μιλάνε εκφραστικά για την αρχή της ζωής. Η δεύτερη ρίχνεται δειλά μια εδώ, μια εκεί, πασχίζοντας μάταια να βρει μια δικαιολογία για την ύπαρξή της.
- Υπάρχω άραγε; αναρωτιέται, ενώ η πρώτη λέει:
- Εγώ δρω!
Η πρώτη αρκετά συχνά αφήνει να τη βασανίζει η αμφιβολία για τη δύναμή της, αλλά η κρυάδα του σκεπτικισμού αμέσως τη θεραπεύει και πιο δυνατή τώρα, βλέπει και πάλι το σκοπό της ύπαρξης στη δράση. Η δεύτερη ζει πάντα με το φόβο μπροστά στον εαυτό της. Της φαίνεται πως έξω απ' αυτήν υπάρχει κάτι ανώτερο - μια αρχή συγγενική της, αλλά εχθρική, που φυλάει άγρια το μυστικό της ύπαρξής της.
Ο σκοπός της πρώτης είναι η ατελεύτητη κίνηση από τη μια αλήθεια στην άλλη, για να φτάσει στην τελική, όποια κι αν είναι αυτή. Ο σκοπός της δεύτερης είναι να βρει στον κόσμο της αιώνιας κίνησης, των αιώνιων ταλαντεύσεων ένα νεκρό σημείο και να στηρίξει πάνω του ένα αδιαφιλονίκητο δόγμα, να καθηλώσει το πνεύμα της έρευνας και της κριτικής με τα σιδερένια δεσμά της επιβολής.
Η μια φιλοσοφεί από αγάπη στη σοφία, γιατί πιστεύει θαρραλέα στη δύναμή της. Η άλλη σκέφτεται φοβισμένα, ελπίζοντας να νικήσει το φόβο.
Και οι δύο είναι ελεύθερες: η μια όπως η κάθε ενέργεια, η άλλη σαν αδέσποτο σκυλί γαβγίζει μπροστά σε κάθε πόρτα, που πίσω της νιώθει θαλπωρή, ησυχία και ευτελή άνεση.
Πολύ συχνά, η δεύτερη αυτή σκέψη σέρνεται στα προαύλια των ναών ζητιανεύοντας ελεημοσύνη από τη δύναμη που δημιούργησε η ίδια με το φόβο της.
Αυτή εδώ, καθώς σαπίζει, δηλητηριάζει τη γη με το δηλητήριο του μυστικισμού, ενώ η πρώτη σκέψη στολίζει στο διάβα της τον κόσμο με τα δώρα της τέχνης και της επιστήμης».
Μ. Γκόρκι, Άπαντα, ρωσ. έκδ.,1951, τόμ. 14, σελ. 207-208.
Για τη μια δεν υπάρχει το αγνώσιμο υπάρχει μόνο το μη γνωσμένο. Η άλλη πιστεύει πως ο κόσμος είναι για πάντα αγνώσιμος.
Η πρώτη πορεύεται ανάμεσα στο χάος των φαινομένων της ζωής, αγγίζοντας άφοβα το καθετί στο δύσκολο δρόμο της και ζωογονώντας ολοένα τη δύναμή της, υποχρεώνει ακόμα και τις βουβές πέτρες να μιλάνε εκφραστικά για την αρχή της ζωής. Η δεύτερη ρίχνεται δειλά μια εδώ, μια εκεί, πασχίζοντας μάταια να βρει μια δικαιολογία για την ύπαρξή της.
- Υπάρχω άραγε; αναρωτιέται, ενώ η πρώτη λέει:
- Εγώ δρω!
Η πρώτη αρκετά συχνά αφήνει να τη βασανίζει η αμφιβολία για τη δύναμή της, αλλά η κρυάδα του σκεπτικισμού αμέσως τη θεραπεύει και πιο δυνατή τώρα, βλέπει και πάλι το σκοπό της ύπαρξης στη δράση. Η δεύτερη ζει πάντα με το φόβο μπροστά στον εαυτό της. Της φαίνεται πως έξω απ' αυτήν υπάρχει κάτι ανώτερο - μια αρχή συγγενική της, αλλά εχθρική, που φυλάει άγρια το μυστικό της ύπαρξής της.
Ο σκοπός της πρώτης είναι η ατελεύτητη κίνηση από τη μια αλήθεια στην άλλη, για να φτάσει στην τελική, όποια κι αν είναι αυτή. Ο σκοπός της δεύτερης είναι να βρει στον κόσμο της αιώνιας κίνησης, των αιώνιων ταλαντεύσεων ένα νεκρό σημείο και να στηρίξει πάνω του ένα αδιαφιλονίκητο δόγμα, να καθηλώσει το πνεύμα της έρευνας και της κριτικής με τα σιδερένια δεσμά της επιβολής.
Η μια φιλοσοφεί από αγάπη στη σοφία, γιατί πιστεύει θαρραλέα στη δύναμή της. Η άλλη σκέφτεται φοβισμένα, ελπίζοντας να νικήσει το φόβο.
Και οι δύο είναι ελεύθερες: η μια όπως η κάθε ενέργεια, η άλλη σαν αδέσποτο σκυλί γαβγίζει μπροστά σε κάθε πόρτα, που πίσω της νιώθει θαλπωρή, ησυχία και ευτελή άνεση.
Πολύ συχνά, η δεύτερη αυτή σκέψη σέρνεται στα προαύλια των ναών ζητιανεύοντας ελεημοσύνη από τη δύναμη που δημιούργησε η ίδια με το φόβο της.
Αυτή εδώ, καθώς σαπίζει, δηλητηριάζει τη γη με το δηλητήριο του μυστικισμού, ενώ η πρώτη σκέψη στολίζει στο διάβα της τον κόσμο με τα δώρα της τέχνης και της επιστήμης».
Μ. Γκόρκι, Άπαντα, ρωσ. έκδ.,1951, τόμ. 14, σελ. 207-208.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου