Ενα αρκετά διαδεδομένο επιχείρημα αντικομμουνιστικής ιστορικής διαστρέβλωσης αφορά το ζήτημα της λεγόμενης «σοβιετικής εισβολής» και «κατοχής» του Αφγανιστάν. Αυτό το επιχείρημα γνωρίζει ιδιαίτερη διάδοση μετά τις ιμπεριαλιστικές εισβολές των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ.
Ας δούμε, όμως, ποια είναι τα γεγονότα. Το 1973 στο Αφγανιστάν πραγματοποιήθηκε αντιμοναρχικό στρατιωτικό κίνημα που έφερε στην εξουσία τον Νταούντ. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε ένα πρόγραμμα αστικοδημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες όχι μόνο δεν υλοποιήθηκαν, αλλά επί της ουσίας προχώρησε σε αντιλαϊκά και αντιδημοκρατικά μέτρα που όξυναν την λαϊκή δυσαρέσκεια. Απέναντι σε αυτήν την πολιτική, το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν87 αποτέλεσε το βασικό οργανωτή των λαϊκών αγώνων. Αποκορύφωμα της όξυνσης της ταξικής πάλης ήταν τον Απρίλη του 1978 η υπό την καθοδήγηση του ΛΔΚΑ λαϊκή και στρατιωτική εξέγερση που ανέτρεψε την κυβέρνηση Νταούντ.
Η Επανάσταση στο Αφγανιστάν είχε χαρακτήρα αντιιμπεριαλιστικής δημοκρατικής επανάστασης, η οποία, σύμφωνα με τους ηγέτες του ΛΔΚΑ, είχε ως καθήκον να ανοίξει το δρόμο για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της χώρας. Το Αφγανιστάν ανακηρύχθηκε σε Λαϊκή Δημοκρατία. Σε αυτήν την κατεύθυνση πάρθηκαν μια σειρά μέτρα: Πραγματοποιήθηκε αντιφεουδαρχική αγροτική μεταρρύθμιση, ξεκίνησε μάχη ενάντια στον αναλφαβητισμό (πάνω από το 90% των Αφγανών ήταν αναλφάβητοι)88, προσπάθεια να αντιμετωπισθούν οι τοπικισμοί και οι διαμάχες ανάμεσα στις εθνότητες, έβαλε πρόγραμμα εκβιομηχάνισης κ.λπ..
Αυτή η διαδικασία από την πρώτη στιγμή ήρθε σε αντίθεση με τους καπιταλιστές, φεουδάρχες, τον ισχυρό ισλαμικό κλήρο, τους τοπικούς φύλαρχους και αρχηγούς των καστών, αλλά και με τα διεθνή μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, που έβλεπαν ότι η επανάσταση θα έβαζε εμπόδια στα στρατηγικής σημασίας συμφέροντά τους στη περιοχή. Ετσι πατώντας πάνω και σε λάθη που διεπράχθησαν από την κυβέρνηση του ΛΔΚΑ, αλλά και στη δυσκολία εδραίωσης της επαναστατικής εξουσίας σε όλη την έκταση της χώρας, οργανώθηκαν στην επαρχία αντεπαναστατικές ομάδες, στις οποίες επικεφαλής μπήκαν «μουλάδες» (μουσουλμάνοι κληρικοί) και τοπικοί φύλαρχοι - φεουδάρχες, οι οποίοι σχεδίασαν και εκτέλεσαν μεγάλες επιθέσεις ενάντια στην επανάσταση με δολιοφθορές, δολοφονίες κ.λπ.
Η δράση αυτών των ομάδων βρήκε την άμεση υποστήριξη του διεθνούς ιμπεριαλισμού, ιδιαίτερα των ΗΠΑ που μέσω των βάσεών τους στο Πακιστάν προωθούσαν όπλα και πολεμικό υλικό. Επίσης στέλνονταν από τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τη Μεγάλη Βρετανία χρήματα και βοήθεια προς τους «μουτζαχεντίν»89 - που χαρακτηρίστηκαν αργότερα από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν ως «μαχητές της ελευθερίας». Στην πακιστανική πόλη Πεσαβάρ90 στα σύνορα με το Αφγανιστάν, οργανώθηκαν πάνω από 30 στρατόπεδα εκπαίδευσης των «μουτζαχεντίν» από τις πακιστανικές ένοπλες δυνάμεις και Αμερικάνους πράκτορες.
Σε αυτές τις συνθήκες, στο τέλος του 1979, η κατάσταση στη χώρα ήταν τραγική και έτσι η αφγανική κυβέρνηση ζήτησε - βάσει του «Συμφώνου Βοήθειας»91 που είχαν υπογράψει πριν ένα χρόνο η κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν και της ΕΣΣΔ - την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια της ΕΣΣΔ. Ο πόλεμος κράτησε για 13 περίπου χρόνια. Στα πλαίσια της πολιτικής της Περεστρόικα αποφασίσθηκε η αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν το 1989. Τρία χρόνια αργότερα, το 1992, παρά την αντίσταση των προοδευτικών δυνάμεων, οι «μουτζαχεντιν» κατέλαβαν την πρωτεύουσα Καμπούλ, ανέτρεψαν την Επανάσταση και πραγματοποίησαν απίστευτες σε έκταση σφαγές. Το 1996, το καθεστώς τον «μουτζαχεντίν» ανατράπηκε από τους «Ταλιμπάν». Ο τελευταίος Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν Νατζιμπουλάχ, που από το 1992 είχε ζητήσει άσυλο στα γραφεία του ΟΗΕ στην Καμπούλ, απαγχονίζεται σε κοινή θέα.
Το καθεστώς που επικράτησε στο Αφγανιστάν μετά το 1992 ξαναβύθισε τη χώρα στο σκοτάδι της καθυστέρησης, της φτώχειας, της φεουδαρχίας, στις τοπικές και εθνοτικές έριδες, παίρνοντας πίσω όλες τις κατακτήσεις και τα προοδευτικά βήματα που έγιναν την περίοδο 1978-1992 (δημόσια δωρεάν Παιδεία, δικαιώματα στη γυναίκα κ.λπ.)92.
Οι αντιδραστικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν δεν ήταν εθνικο-απελευθερωτικό κίνημα, όπως τους παρουσίασε η αστική προπαγάνδα, αλλά δυνάμεις που αντιστάθηκαν στην πρόοδο και την ανάπτυξη της χώρας προς όφελος της λαϊκής πλειοψηφίας υπό την καθοδήγηση της λαϊκής επαναστατικής εξουσίας. Η επικράτηση των αντιδραστικών δυνάμεων ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της στήριξης του ιμπεριαλισμού.
Οπως, άλλωστε, αποκαλύπτει σε συνέντευξή του ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ επί Προεδρίας Τζίμι Κάρτερ, Ζίμπιγκνιου Μπρεζίνσκι: «Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της ιστορίας, η CIA άρχισε να βοηθά τους Μουτζαχεντίν μέσα στο 1980, δηλαδή, μετά την εισβολή του σοβιετικού στρατού στο Αφγανιστάν, στις 24 Δεκέμβρη 1979. Αλλά στην πραγματικότητα, όπως κρατήθηκε μυστικά έως τώρα, τα πράγματα έγιναν τελείως διαφορετικά. Στην πραγματικότητα, ήταν 3 Ιούλη του 1979, όταν ο πρόεδρος Κάρτερ υπέγραψε το πρώτο διάταγμα για μυστική βοήθεια στους αντίπαλους του φιλο-σοβιετικού καθεστώτος στην Καμπούλ. Εκείνη ακριβώς τη μέρα, έγραψα ένα σημείωμα στον πρόεδρο όπου εξηγούσα πως κατά τη γνώμη μου αυτή η βοήθεια θα προκαλέσει την επέμβαση του σοβιετικού στρατού»93.
Η ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Αφγανιστάν μπορεί να μην πήρε χαρακτήρα ανοικτής ιμπεριαλιστικής στρατιωτικής εισβολής με την άμεση συμμετοχή των ιμπεριαλιστών - όπως έγινε αργότερα - όμως αποτέλεσε μέρος ενός «μυστικού σχεδίου» στα πλαίσια της πολιτικής του ψυχρού πολέμου.
Αναδημοσίευση από ''Ριζοσπάστης''
87. Το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν ιδρύθηκε το 1965. Ηταν κόμμα, που, σύμφωνα με το Καταστατικό του, υιοθετούσε το μαρξισμό - λενινισμό. Το 1967 διασπάστηκε σε δύο ομάδες το ΛΔΚΑ - «Λαός» και το ΛΔΚΑ - «Σημαία». Οι δύο ομάδες ενώνονται ξανά το 1977. Παρ' όλη την ένωση του Κόμματος, η διαπάλη συνεχίστηκε ανάμεσα στις δύο ομάδες και κορυφώθηκε το 1979 λαμβάνοντας διαστάσεις σύγκρουσης στα πλαίσια της λαϊκής εξουσίας.
88. Στοιχεία από το βιβλίο «Αφγανιστάν - Η λαϊκή επανάσταση», Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» 1980, σελ. 25.
89. Η συνέντευξη του Μπαμπράκ Καρμάλ, ΓΓ του ΛΔΚΑ και Πρόεδρου της ΛΔ του Αφγανιστάν, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Προβλήματα Ειρήνης και Σοσιαλισμού», τεύχος 4ο, 1980. Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη» 1/01/2002.
90. Στοιχεία από το βιβλίο «Αφγανιστάν - Η λαϊκή επανάσταση», Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» 1980, σελ. 58.
91. Στοιχεία από το βιβλίο «Αφγανιστάν - Η λαϊκή επανάσταση», Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» 1980, σελ. 51.
92. Εφημερίδα «Καθημερινή» 29/12/1999.(Αναδημοσίευση αποσπασμάτων από εφημερίδα «Ριζοσπάστης», 29/04/2004).
93. Συνέντευξη του Ζίμπιγκνιου Μπρεζίνσκι στο «Νουβέλ Ομπσερβατέρ» το Γενάρη του 1998 (Αναδημοσίευση αποσπασμάτων από την εφημερίδα «Ριζοσπάστης», 14/10/2001.)
Ας δούμε, όμως, ποια είναι τα γεγονότα. Το 1973 στο Αφγανιστάν πραγματοποιήθηκε αντιμοναρχικό στρατιωτικό κίνημα που έφερε στην εξουσία τον Νταούντ. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε ένα πρόγραμμα αστικοδημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες όχι μόνο δεν υλοποιήθηκαν, αλλά επί της ουσίας προχώρησε σε αντιλαϊκά και αντιδημοκρατικά μέτρα που όξυναν την λαϊκή δυσαρέσκεια. Απέναντι σε αυτήν την πολιτική, το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν87 αποτέλεσε το βασικό οργανωτή των λαϊκών αγώνων. Αποκορύφωμα της όξυνσης της ταξικής πάλης ήταν τον Απρίλη του 1978 η υπό την καθοδήγηση του ΛΔΚΑ λαϊκή και στρατιωτική εξέγερση που ανέτρεψε την κυβέρνηση Νταούντ.
Η Επανάσταση στο Αφγανιστάν είχε χαρακτήρα αντιιμπεριαλιστικής δημοκρατικής επανάστασης, η οποία, σύμφωνα με τους ηγέτες του ΛΔΚΑ, είχε ως καθήκον να ανοίξει το δρόμο για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της χώρας. Το Αφγανιστάν ανακηρύχθηκε σε Λαϊκή Δημοκρατία. Σε αυτήν την κατεύθυνση πάρθηκαν μια σειρά μέτρα: Πραγματοποιήθηκε αντιφεουδαρχική αγροτική μεταρρύθμιση, ξεκίνησε μάχη ενάντια στον αναλφαβητισμό (πάνω από το 90% των Αφγανών ήταν αναλφάβητοι)88, προσπάθεια να αντιμετωπισθούν οι τοπικισμοί και οι διαμάχες ανάμεσα στις εθνότητες, έβαλε πρόγραμμα εκβιομηχάνισης κ.λπ..
Αυτή η διαδικασία από την πρώτη στιγμή ήρθε σε αντίθεση με τους καπιταλιστές, φεουδάρχες, τον ισχυρό ισλαμικό κλήρο, τους τοπικούς φύλαρχους και αρχηγούς των καστών, αλλά και με τα διεθνή μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, που έβλεπαν ότι η επανάσταση θα έβαζε εμπόδια στα στρατηγικής σημασίας συμφέροντά τους στη περιοχή. Ετσι πατώντας πάνω και σε λάθη που διεπράχθησαν από την κυβέρνηση του ΛΔΚΑ, αλλά και στη δυσκολία εδραίωσης της επαναστατικής εξουσίας σε όλη την έκταση της χώρας, οργανώθηκαν στην επαρχία αντεπαναστατικές ομάδες, στις οποίες επικεφαλής μπήκαν «μουλάδες» (μουσουλμάνοι κληρικοί) και τοπικοί φύλαρχοι - φεουδάρχες, οι οποίοι σχεδίασαν και εκτέλεσαν μεγάλες επιθέσεις ενάντια στην επανάσταση με δολιοφθορές, δολοφονίες κ.λπ.
Η δράση αυτών των ομάδων βρήκε την άμεση υποστήριξη του διεθνούς ιμπεριαλισμού, ιδιαίτερα των ΗΠΑ που μέσω των βάσεών τους στο Πακιστάν προωθούσαν όπλα και πολεμικό υλικό. Επίσης στέλνονταν από τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τη Μεγάλη Βρετανία χρήματα και βοήθεια προς τους «μουτζαχεντίν»89 - που χαρακτηρίστηκαν αργότερα από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν ως «μαχητές της ελευθερίας». Στην πακιστανική πόλη Πεσαβάρ90 στα σύνορα με το Αφγανιστάν, οργανώθηκαν πάνω από 30 στρατόπεδα εκπαίδευσης των «μουτζαχεντίν» από τις πακιστανικές ένοπλες δυνάμεις και Αμερικάνους πράκτορες.
Σε αυτές τις συνθήκες, στο τέλος του 1979, η κατάσταση στη χώρα ήταν τραγική και έτσι η αφγανική κυβέρνηση ζήτησε - βάσει του «Συμφώνου Βοήθειας»91 που είχαν υπογράψει πριν ένα χρόνο η κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν και της ΕΣΣΔ - την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια της ΕΣΣΔ. Ο πόλεμος κράτησε για 13 περίπου χρόνια. Στα πλαίσια της πολιτικής της Περεστρόικα αποφασίσθηκε η αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν το 1989. Τρία χρόνια αργότερα, το 1992, παρά την αντίσταση των προοδευτικών δυνάμεων, οι «μουτζαχεντιν» κατέλαβαν την πρωτεύουσα Καμπούλ, ανέτρεψαν την Επανάσταση και πραγματοποίησαν απίστευτες σε έκταση σφαγές. Το 1996, το καθεστώς τον «μουτζαχεντίν» ανατράπηκε από τους «Ταλιμπάν». Ο τελευταίος Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν Νατζιμπουλάχ, που από το 1992 είχε ζητήσει άσυλο στα γραφεία του ΟΗΕ στην Καμπούλ, απαγχονίζεται σε κοινή θέα.
Το καθεστώς που επικράτησε στο Αφγανιστάν μετά το 1992 ξαναβύθισε τη χώρα στο σκοτάδι της καθυστέρησης, της φτώχειας, της φεουδαρχίας, στις τοπικές και εθνοτικές έριδες, παίρνοντας πίσω όλες τις κατακτήσεις και τα προοδευτικά βήματα που έγιναν την περίοδο 1978-1992 (δημόσια δωρεάν Παιδεία, δικαιώματα στη γυναίκα κ.λπ.)92.
Οι αντιδραστικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν δεν ήταν εθνικο-απελευθερωτικό κίνημα, όπως τους παρουσίασε η αστική προπαγάνδα, αλλά δυνάμεις που αντιστάθηκαν στην πρόοδο και την ανάπτυξη της χώρας προς όφελος της λαϊκής πλειοψηφίας υπό την καθοδήγηση της λαϊκής επαναστατικής εξουσίας. Η επικράτηση των αντιδραστικών δυνάμεων ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της στήριξης του ιμπεριαλισμού.
Οπως, άλλωστε, αποκαλύπτει σε συνέντευξή του ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ επί Προεδρίας Τζίμι Κάρτερ, Ζίμπιγκνιου Μπρεζίνσκι: «Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της ιστορίας, η CIA άρχισε να βοηθά τους Μουτζαχεντίν μέσα στο 1980, δηλαδή, μετά την εισβολή του σοβιετικού στρατού στο Αφγανιστάν, στις 24 Δεκέμβρη 1979. Αλλά στην πραγματικότητα, όπως κρατήθηκε μυστικά έως τώρα, τα πράγματα έγιναν τελείως διαφορετικά. Στην πραγματικότητα, ήταν 3 Ιούλη του 1979, όταν ο πρόεδρος Κάρτερ υπέγραψε το πρώτο διάταγμα για μυστική βοήθεια στους αντίπαλους του φιλο-σοβιετικού καθεστώτος στην Καμπούλ. Εκείνη ακριβώς τη μέρα, έγραψα ένα σημείωμα στον πρόεδρο όπου εξηγούσα πως κατά τη γνώμη μου αυτή η βοήθεια θα προκαλέσει την επέμβαση του σοβιετικού στρατού»93.
Η ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Αφγανιστάν μπορεί να μην πήρε χαρακτήρα ανοικτής ιμπεριαλιστικής στρατιωτικής εισβολής με την άμεση συμμετοχή των ιμπεριαλιστών - όπως έγινε αργότερα - όμως αποτέλεσε μέρος ενός «μυστικού σχεδίου» στα πλαίσια της πολιτικής του ψυχρού πολέμου.
Αναδημοσίευση από ''Ριζοσπάστης''
87. Το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν ιδρύθηκε το 1965. Ηταν κόμμα, που, σύμφωνα με το Καταστατικό του, υιοθετούσε το μαρξισμό - λενινισμό. Το 1967 διασπάστηκε σε δύο ομάδες το ΛΔΚΑ - «Λαός» και το ΛΔΚΑ - «Σημαία». Οι δύο ομάδες ενώνονται ξανά το 1977. Παρ' όλη την ένωση του Κόμματος, η διαπάλη συνεχίστηκε ανάμεσα στις δύο ομάδες και κορυφώθηκε το 1979 λαμβάνοντας διαστάσεις σύγκρουσης στα πλαίσια της λαϊκής εξουσίας.
88. Στοιχεία από το βιβλίο «Αφγανιστάν - Η λαϊκή επανάσταση», Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» 1980, σελ. 25.
89. Η συνέντευξη του Μπαμπράκ Καρμάλ, ΓΓ του ΛΔΚΑ και Πρόεδρου της ΛΔ του Αφγανιστάν, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Προβλήματα Ειρήνης και Σοσιαλισμού», τεύχος 4ο, 1980. Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη» 1/01/2002.
90. Στοιχεία από το βιβλίο «Αφγανιστάν - Η λαϊκή επανάσταση», Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» 1980, σελ. 58.
91. Στοιχεία από το βιβλίο «Αφγανιστάν - Η λαϊκή επανάσταση», Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» 1980, σελ. 51.
92. Εφημερίδα «Καθημερινή» 29/12/1999.(Αναδημοσίευση αποσπασμάτων από εφημερίδα «Ριζοσπάστης», 29/04/2004).
93. Συνέντευξη του Ζίμπιγκνιου Μπρεζίνσκι στο «Νουβέλ Ομπσερβατέρ» το Γενάρη του 1998 (Αναδημοσίευση αποσπασμάτων από την εφημερίδα «Ριζοσπάστης», 14/10/2001.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου